الفبای رقابت؛ مناظره در دیگر کشورهای دنیا چگونه برگزار می شود؟

مناظرات انتخاباتی به رای دهندگان این امکان را می دهد که ببینند کاندیداها وقتی هنگام صحبت کردن، صرفا از روی متن آماده شده نمی خوانند، چه بیانی دارند؛ چه اینکه ارزیابی نحوه پاسخ آنها به سوالات چالش برانگیز بسیار مهم است.

به گزارش سفیر افلاک، به نقل از فرهیختگان، مناظره های بین نامزدها به بخش مهمی از روند انتخابات در بسیاری از کشورها تبدیل شده است و حداقل در 78 کشور در سراسر جهان برگزار می شود.

در بخش قابل توجهی از کشورهای جهان مناظره بین کاندیداهای ریاست جمهوری عضو جدانشدنی از سیستم انتخابات است. همچنین جدا از جذابیتی که این گونه از برنامه ها دارند، باعث داغ شدن تنور انتخابات می شوند. پخش شدن انتخابات از طریق تلویزیون، باعث می شود تا رسانه ملی در این زمینه مرجعیت پیدا کند.

در سرتاسر جهان، روسای جمهور مستقر یا احزاب حاکم ترجیح می دهند از مناظره اجتناب کنند، به ویژه زمانی که در نظرسنجی ها پیشتاز هستند و تصمیمات دشواری در مورد قالب ها، ناظران و اصول انتخاب نامزدهای دعوت شده برای شرکت در آن وجود دارد. با این حال قوانین یا عرف های مسلط شدیدا در حال حرکت به سمت جاانداختن یا حتی اجباری کردن این سنت در سرتاسر دنیاست. 

مناظره های انتخاباتی را در سه دسته نظریات کلامی، کارکردی و شکلی می توان بررسی کرد. با بیانی دیگر، ادبیات مناظره به سه محور محتوا، ساختار برگزاری و کارکردهای مثبت و منفی مناظره های انتخاباتی برمی گردد. در آخرین دسته بندی مناظره، تاکید نظریات شکلی روی موضوع شکل و ساختار مناظره است.

دویل آمریکایی 

آمریکا جزء کشورهای باقدمت در زمینه برگزاری مناظره های انتخاباتی است. همین موضوع باعث شده تا به عنوان یکی از مدل های مناظره معرفی شود. الگوی مناظره آمریکایی مبتنی بر گفت وگوی دو به دوی کاندیداهای انتخاباتی است. در آمریکا کمیسیونی به نام «کمیسیون مناظرات انتخاباتی» قرار دارد که بر روند برگزاری مناظرات، نظارت می کند. کار این کمیسیون حمایت مالی از مناظره های انتخاباتی بین نامزدهای ریاست جمهوری و معاون اول ریاست جمهوری و برگزاری آنهاست.

مدل انگلیسی

در مقابل مدل آمریکایی، مناظره های انگلیس هم از اهمیت و جایگاه خاصی برخوردار است. انگلیس از سال 2010 در مناظره های انتخاباتی وارد شد و به دلیل مدل جدیدی که استفاده کرد، به عنوان مدل دیگری از مناظره معرفی شد. ساختار برگزاری مناظره های انتخاباتی در انگلستان چهارچوبی خاص دارد. هر نامزدی یک دقیقه فرصت دارد سخنان خود را آغاز کند و وارد برنامه مناظره شود. همچنین در پایان مناظره 1.5 دقیقه وقت دارد صحبت های خود را به پایان برساند. در میانه این دو زمان، سوال های مختلفی از آنها پرسیده می شود. به طورکلی مناظرات در انگلستان، از دو بخش تشکیل می شود، ابتدا سوال هایی خاص در حوزه های موضوعی خاص و سپس در بخش دوم، موضوعات عمومی از نامزدها پرسیده می شود. این مدل از برگزاری مناظره های انتخاباتی، کم ریسک تر از مدل آمریکایی است.

فرانسوی های عشق دویل

الگوی مناظرات تلویزیونی 2017 در فرانسه برخلاف دوره های قبل- که تنها بین دو نامزد نهایی برگزار می شد- این بار با سازوکاری جدید همراه شد تا بتواند همه مدعیان ریاست جمهوری را همراه خود کند. این مناظره ها در سه مرحله برگزار و در هرکدام از این مراحل رویکردی جدید استفاده شد؛ در اولین مرحله، پنج نامزد اصلی دور یک میزگرد جمع شدند و با حضور یک مجری مرد به مدت سه ساعت و 20 دقیقه طول کشید. در مرحله دوم، فارغ از آنکه هر نامزد چه میزان توانسته آرا مردمی را جلب کند هر 11 کاندیدا در گود رقابت گردهم آمدند. برخی کاندیداها حتی از احتمال جلب یک درصد از آرای مردمی نیز برخوردار نبودند، اما در گود رقابت حضور داشتند. در این رویارویی، نامزدها به صورت نیم دایره هریک پشت تریبونی ایستادند و برای پاسخگویی به هر یک از سوالات دو مجری زنی که یک جا نشسته بودند، حدود یک دقیقه و نیم وقت داشتند.

تا اینجا می توان گفت در ایران تمام مدل های انتخاباتی انجام شده اند؛ مناظره های سال 1388، به شکل مدل آمریکایی انجام شد. در سال های 1392، 1396 و 1400 مناظرات دسته جمعی با مدیریت یک مجری برگزار شد. حالا باید دید در انتخابات زودرس ریاست جمهوری عوامل موثر در مناظرات قصد دارند چه مدلی را الگو قرار دهند و شبیه به آن عمل کنند؟

پایان خبر سفیر افلاک