خلاصه کتاب ابتدا تراژدی، سپس مضحکه ( نویسنده اسلاوی ژیژک )

کتاب «ابتدا تراژدی، سپس مضحکه» اثر اسلاوی ژیژک، تحلیلی عمیق و رادیکال از بحران های جهان معاصر، به ویژه از ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ تا بحران مالی ۲۰۰۸ ارائه می دهد. ژیژک در این اثر، نظام سرمایه داری را با زبانی گزنده و فلسفی نقد کرده و با ارجاع به مارکس، رویدادهای تاریخی را در دو پرده تراژدی و مضحکه بازخوانی می کند تا خواننده را به بازاندیشی درباره فرضیه کمونیسم دعوت نماید. این کتاب، اثری ضروری برای درک چالش های ایدئولوژیک و اقتصادی قرن بیست ویکم است.

اسلاوی ژیژک، به عنوان یکی از برجسته ترین و بحث برانگیزترین فیلسوفان معاصر، همواره با قلمی تیزبین و افشاگرانه، به تحلیل لایه های پنهان ایدئولوژی و قدرت در جامعه مدرن می پردازد. کتاب ابتدا تراژدی، سپس مضحکه در میان آثار او جایگاه ویژه ای دارد، چرا که نه تنها رویدادهای کلیدی آغاز قرن بیست ویکم را از منظر انتقادی بررسی می کند، بلکه در پی احیای مفهومی رادیکال از کمونیسم در بستر پسا-مارکسیستی است.

عنوان تأمل برانگیز این کتاب، ریشه ای عمیق در فلسفه تاریخ دارد و به نقل قول مشهور کارل مارکس در «هیجدهم برومر لوئی بناپارت» بازمی گردد: تاریخ تمام وقایع و شخصیت های بزرگ جهانی را دوبار تکرار می کند، بار اول به عنوان تراژدی، بار دوم به عنوان کمدی/مضحکه. این گزاره خود ارجاعی به دیالکتیک هگلی است، اما مارکس آن را برای نقد تکرار تاریخ در بستر سیاسی به کار می برد. ژیژک این ایده را به صحنه معاصر می آورد تا بحران های اقتصادی و سیاسی را نه تنها به عنوان رویدادهایی مجزا، بلکه به عنوان نمودهایی از تناقضات بنیادین نظام سرمایه داری درک کند. پرسش اصلی که این کتاب مطرح می کند آن است که ژیژک چگونه این چارچوب تحلیلی را برای رمزگشایی از چالش های امروز ما به کار می گیرد و چه پیامی برای آینده ای فراتر از وضعیت موجود دارد.

اسلاوی ژیژک: فیلسوف پارادوکس ها و افشاگری ها

اسلاوی ژیژک، زاده اسلوونی در سال 1949، متفکری است که در سنت فلسفه قاره ای، مارکسیسم و روانکاوی لاکانی ریشه دارد. او دکترای فلسفه اش را از دانشگاه لیوبلیانا و دومین دکترایش را در روانکاوی از دانشگاه پاریس VIII دریافت کرده است. ژیژک نه تنها به دلیل دانش وسیعش در فلسفه و نظریه انتقادی، بلکه به خاطر سبک نوشتاری و تحلیلی منحصربه فردش شناخته می شود.

شیوه ی نوشتاری ژیژک، تند، گزنده و غالباً طنزآمیز است. او با ارجاعات گسترده و گاه غیرمنتظره به فلسفه (به ویژه هگل و کانت)، روانکاوی (ژاک لاکان)، فرهنگ عامه (فیلم، موسیقی، کمدی) و سیاست، خواننده را به سفری فکری می برد که در آن مفروضات رایج به چالش کشیده می شوند. هدف ژیژک هرگز ارائه راه حل های ساده یا دستورالعمل های عملی نیست. بلکه او با به هم زدن نظم فکری موجود، مخاطب را به اندیشیدن رادیکال و به چالش کشیدن مفروضات پذیرفته شده دعوت می کند. او به افشای ایدئولوژی های پنهان، تناقضات آشکار و پوچی های سیستماتیک می پردازد تا نشان دهد که آنچه به عنوان طبیعی یا اجتناب ناپذیر پذیرفته ایم، اغلب ساخته و پرداخته قدرت های مسلط است.

خلاصه جامع کتاب: ایده های محوری ابتدا تراژدی، سپس مضحکه

کتاب «ابتدا تراژدی، سپس مضحکه» اثری است که به بررسی عمیق بحران های اواخر قرن بیستم و اوایل قرن بیست ویکم می پردازد و آن ها را در پرتو تحلیل های فلسفی و سیاسی ژیژک تفسیر می کند.

از تراژدی ۱۱ سپتامبر تا مضحکه بحران مالی ۲۰۰۸

ژیژک بحث خود را با تحلیل حملات تروریستی ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ آغاز می کند. او این واقعه را یک تراژدی می داند؛ لحظه ای که در آن نظام سرمایه داری جهانی، برای لحظه ای کوتاه، چهره ی واقعی و آسیب پذیری خود را نمایان ساخت. سقوط برج های دوقلو، نه تنها یک شوک عظیم برای جامعه آمریکا بود، بلکه نمادی از شکنندگی نظام جهانی ای شد که خود را بی رقیب و جاودانه می دانست. به نظر ژیژک، این حادثه یک واقعیت نمادین بود که هژمونی ایدئولوژیک سرمایه داری را برای لحظه ای مورد تردید قرار داد.

در ادامه، ژیژک به بحران مالی ۲۰۰۸ می رسد و آن را به عنوان مضحکه تفسیر می کند. او استدلال می کند که واکنش نظام سرمایه داری به این بحران، یک تراژدی نیست، بلکه یک کمدی تلخ است. تلاش های دولت ها و نهادهای مالی برای اصلاح و نجات سیستم، در واقع تنها به تقویت همان ساختارهایی انجامید که عامل اصلی بحران بودند. به جای ریشه یابی مشکلات، راه حل ها سطحی و موقتی بودند و پوچی های نظام را بیش از پیش آشکار ساختند. این بحران نشان داد که سرمایه داری قادر است شکست های خود را نیز به دستاوردهایی جدید تبدیل کند، اما در واقعیت، تنها بر مشکلات می افزاید و آن ها را پنهان می کند.

این بخش از تحلیل ژیژک، در تقابل مستقیم با ایده پایان تاریخ فرانسیس فوکویاما قرار می گیرد. فوکویاما پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، پیروزی لیبرال دموکراسی و سرمایه داری را به عنوان پایان مسیر تکاملی ایدئولوژیک بشر اعلام کرده بود. اما ژیژک، با آگاهی از ضعف های آشکار لیبرال دموکراسی و سرمایه داری در دهه ی اول قرن بیست ویکم، این دیدگاه را به چالش می کشد. او معتقد است که بحران های پی درپی، نشانه ای از پایان تاریخ نیستند، بلکه نقطه آغازینی برای بازاندیشی رادیکال و طرح پرسش های اساسی درباره آینده هستند.

ژیژک تأکید می کند که تراژدی ۱۱ سپتامبر آسیب پذیری نظام را آشکار ساخت، اما مضحکه بحران ۲۰۰۸ نشان داد که این نظام چگونه قادر است حتی شکست های خود را نیز بازتفسیر و به بقای خود ادامه دهد، بدون اینکه به ریشه های مشکلات بپردازد.

نقد رادیکال سرمایه داری و فرضیه کمونیسم

قلب استدلال اسلاوی ژیژک در کتاب ابتدا تراژدی، سپس مضحکه، نقد رادیکال او از نظام سرمایه داری معاصر است. او با زبانی تند و تحلیلی عمیق، سه مشکل عمده را در این سیستم شناسایی می کند که به زعم او، آن را به سمت فروپاشی و یا نیازمندی به یک آلترناتیو رادیکال سوق می دهند.

تناقض های آشکار سرمایه داری

1. تبدیل تراژدی ها به مضحکه: ژیژک استدلال می کند که نظام سرمایه داری، مشکلات واقعی و بحران های بنیادین خود را با سرگرمی، نمایش های بی اهمیت و مدیریت سطحی مسائل پنهان می کند. به جای مواجهه با ریشه های ساختاری نابرابری، استثمار و تخریب محیط زیست، سیستم تلاش می کند تا با ایجاد حواس پرتی های جمعی یا ارائه راه حل های موقتی که در نهایت تنها به نفع خود سیستم هستند، از بروز یک تراژدی حقیقی جلوگیری کند. این فرایند، رخدادهای تراژیک را به مضحکه هایی تبدیل می کند که قدرت تغییر رادیکال را از آن ها می گیرد.
2. توهم انتخاب: یکی از مهم ترین نقدهای ژیژک، بر مفهوم آزادی انتخاب در جوامع سرمایه داری است. او معتقد است که این آزادی، در واقعیت، محدود به قوانین و چارچوب های از پیش تعیین شده توسط خود نظام است. ما در چارچوب مصرف گرایی و منطق بازار، حق انتخاب داریم، اما این انتخاب ها هرگز از دایره ای که سیستم برای ما کشیده است، فراتر نمی روند. به عبارت دیگر، ما آزادیم که از میان گزینه های موجود انتخاب کنیم، اما آزاد نیستیم که خود چارچوب گزینه ها را تغییر دهیم. این توهم آزادی، ابزاری قدرتمند برای حفظ وضعیت موجود است.
3. نابرابری، استثمار و تخریب محیط زیست: ژیژک این سه مورد را نه تنها پیامدهای جانبی، بلکه نتایج اجتناب ناپذیر و رو به رشد سرمایه داری می داند. نابرابری اقتصادی به طرز فزاینده ای تشدید می شود، استثمار کارگران و منابع طبیعی همچنان ادامه دارد، و تخریب بی رویه محیط زیست به دلیل عطش سیری ناپذیر سرمایه برای رشد، به یک بحران جهانی تبدیل شده است. این مشکلات، به باور او، قابل رفع با اصلاحات درون سیستمی نیستند، بلکه نیازمند یک دگرگونی بنیادین هستند.

دعوت به کمونیسم رادیکال و مفهوم مشترکات (Commons)

ژیژک در پاسخ به این تناقضات، خواننده را به یک فرضیه کمونیسم دعوت می کند. مهم است که دیدگاه او از کمونیسم ژیژک را با مدل های شکست خورده قرن بیستم، مانند استالینیسم یا کمونیسم چینی، اشتباه نگیریم. کمونیسم ژیژک نه بازگشتی به گذشته، بلکه یک فرضیه رادیکال برای آینده ای عادلانه تر و فراتر از محدودیت های سرمایه داری است. این کمونیسم به معنای تلاش برای رهایی از منطق کالایی سازی و مالکیت خصوصی بر مشترکات است.

مفهوم مشترکات (Commons) در اندیشه ژیژک نقشی محوری دارد. او بحث می کند که سرمایه داری معاصر، به شکل فزاینده ای در حال انحصاری سازی و خصوصی سازی اموری است که ذاتاً باید مشترک باشند. این مشترکات شامل موارد زیر می شوند:

• منابع طبیعی و محیط زیست: هوای پاک، آب، جنگل ها، منابع معدنی و زیست بوم سیاره که بقای بشریت به آن ها وابسته است.
• زیرساخت های فرهنگی و اجتماعی: آموزش، بهداشت، مسکن و حمل و نقل عمومی که امکان زندگی انسانی و مشارکت مدنی را فراهم می کنند.
• دانش و اطلاعات: ایده ها، اختراعات، داده ها و محتوای دیجیتال که باید به طور آزاد در دسترس همگان باشند.
• ژنتیک انسانی: دستکاری و مالکیت بر اطلاعات ژنتیکی انسان که می تواند به کنترل و استثمار جدیدی منجر شود.

به باور ژیژک، چالش اصلی سرمایه داری معاصر، همین انحصاری سازی فزاینده ی مشترکات است. او معتقد است که دفاع از این مشترکات و بازگرداندن آن ها به مالکیت همگانی، نقطه شروعی برای بازسازی فرضیه کمونیسم و جستجوی راهی برای برون رفت از بن بست های کنونی است. این کمونیسم، یک پروژه اخلاقی و سیاسی برای بازپس گیری استقلال و توانایی تصمیم گیری درباره زندگی جمعی است.

ساختار داخلی کتاب: فصول و مضامین اصلی

کتاب «ابتدا تراژدی، سپس مضحکه» در دو بخش اصلی و چندین فصل فرعی تنظیم شده است که هر یک به تفصیل ابعاد مختلف نقد اسلاوی ژیژک از سرمایه داری و دیدگاه او درباره فرضیه کمونیسم را بسط می دهد.

مقدمه: درس های دهه نخست

ژیژک در مقدمه، زمینه چینی کلی کتاب را انجام می دهد. او با ارزیابی وقایع دهه اول قرن بیست ویکم، از جمله حملات ۱۱ سپتامبر و بحران مالی ۲۰۰۸، نشان می دهد که این رخدادها چگونه ضعف های پنهان نظام سرمایه داری را آشکار ساختند و به پایان تاریخ مورد ادعای فوکویاما پاسخ رادیکالی می دهند. او در این بخش، خواننده را به تغییر دیدگاه و کنار گذاشتن مفروضات ایدئولوژیک دعوت می کند.

فصل 1: این ایدئولوژی است، احمق!

این بخش از کتاب، بر تحلیل ایدئولوژی از دید ژیژک و مکانیسم های آن در جامعه معاصر تمرکز دارد. ژیژک با کنایه به شعار معروف این اقتصاد است، احمق!، نشان می دهد که چگونه مسائل اقتصادی و اجتماعی، ریشه های عمیق تری در ساختارهای ایدئولوژیک دارند.

• سوسیالیسم سرمایه دارانه؟ در این قسمت، ژیژک به پارادوکس سوسیالیسم برای ثروتمندان و سرمایه داری برای فقرا می پردازد. او توضیح می دهد که چگونه در بحران های اقتصادی، دولت ها با تزریق منابع مالی عمومی به بانک ها و شرکت های بزرگ، در واقع یک نوع سوسیالیسم دولتی را برای حفظ سرمایه داری به کار می گیرند، در حالی که همان دولت ها از ارائه خدمات اجتماعی حداقلی به مردم عادی سر باز می زنند.
• بحران، همچون شوک درمانی: ژیژک، بحران ها را نه تنها تهدید، بلکه فرصتی برای بازسازی و تقویت ایدئولوژی مسلط می داند. او با ارجاع به مفهوم دکترین شوک نائومی کلاین، توضیح می دهد که چگونه بحران ها می توانند برای تحمیل سیاست های نئولیبرالی و تقویت سلطه سرمایه به کار گرفته شوند.
• ساختار پروپاگاندای دشمن: این بخش به نحوه ساختاردهی دشمن در گفتمان های ایدئولوژیک می پردازد. ژیژک نشان می دهد که چگونه نیروهای مخالف سرمایه داری، اغلب به شکلی ساده انگارانه و کاریکاتوری به تصویر کشیده می شوند تا اعتبارشان سلب شود و هرگونه آلترناتیو رادیکال، ناممکن به نظر برسد.
• روح جدید سرمایه داری: ژیژک در اینجا به تغییر شکل سرمایه داری اشاره می کند. سرمایه داری امروز دیگر تنها به سودآوری خالص محدود نمی شود، بلکه خود را با مفاهیمی چون مسئولیت اجتماعی، اخلاق و خلاقیت درمی آمیزد تا وجهه ای انسانی تر و جذاب تر پیدا کند. این روح جدید در واقع، ابزاری است برای تداوم استثمار در لفافه ای دلپذیرتر.
• بار دیگر کمونیسم! این بخش به صراحت، دعوت ژیژک به بازگشت به فرضیه کمونیسم را مطرح می کند. او بیان می دارد که بحران های فعلی، نشان می دهند که سرمایه داری تنها راه ممکن نیست و زمان آن رسیده که ایده های رادیکال کمونیستی، این بار با درسی از شکست های گذشته، دوباره مطرح شوند.

فصل 2: فرضیه کمونیسم

این بخش، به تحلیل عمیق تر پتانسیل های کمونیسم ژیژک و چارچوب فکری آن می پردازد.

• انحصاری شدن نوین امور مشترک: ژیژک این فصل را با تفصیل بیشتری به مفهوم مشترکات (Commons) اختصاص می دهد. او استدلال می کند که نه تنها منابع طبیعی، بلکه دانش، اطلاعات، و حتی حیات ژنتیکی انسان، در حال خصوصی سازی و انحصاری شدن توسط سرمایه هستند. این روند، دسترسی آزاد به این مشترکات را محدود کرده و نابرابری های جدیدی ایجاد می کند.
• سوسیالیسم یا کمونیسم؟ ژیژک در این بخش، تمایزی بین سوسیالیسم و کمونیسم قائل می شود. سوسیالیسم، به گفته او، اغلب به معنای اصلاحات درون سرمایه داری است، در حالی که کمونیسم، به معنای دگرگونی رادیکال و برچیدن منطق کالایی سازی و مالکیت خصوصی بر ابزارهای تولید و مشترکات است.
• استثنای سرمایه داری: ژیژک نشان می دهد که چگونه سرمایه داری، با وجود ادعای جهان شمولی، همیشه نیازمند ایجاد استثناها است. این استثناها می توانند مناطق خاص، گروه های اجتماعی خاص یا موقعیت های خاصی باشند که از منطق بازار خارج شده یا به شیوه های خاصی مورد استثمار قرار می گیرند تا کلیت نظام حفظ شود.
• از بهره تا رانت: این قسمت به تغییر شکل استثمار در سرمایه داری معاصر می پردازد. ژیژک استدلال می کند که علاوه بر بهره کشی از کار، مفهوم رانت (Rent) که نه بر اساس تولید ارزش، بلکه بر اساس انحصار و کنترل بر مشترکات (مانند انحصار بر دانش یا زمین) به دست می آید، نقش فزاینده ای در انباشت ثروت و تشدید نابرابری ایفا می کند.
• ما همان هایی هستیم که منتظرش بودیم: این عنوان، بازتابی از یک شوخی رایج و در عین حال یک فراخوان به عمل است. ژیژک می گوید که نباید منفعلانه منتظر یک رهبر یا نیروی نجات بخش بود؛ بلکه دگرگونی باید از درون و با فعالیت آگاهانه و رادیکال خود افراد آغاز شود. این عبارت، بر مسئولیت فردی و جمعی برای ساختن آینده ای متفاوت تاکید می کند.

این فصول، در کنار یکدیگر، استدلال پیوسته ژیژک را برای نقد رادیکال سرمایه داری و بازتعریف فرضیه کمونیسم به عنوان تنها راه برون رفت از بن بست های معاصر، تشریح می کنند.

واکنش ها و نقدهای کتاب: در میان موافقان و مخالفان

کتاب ابتدا تراژدی، سپس مضحکه، مانند بسیاری دیگر از آثار اسلاوی ژیژک، واکنش های گسترده و متفاوتی را در محافل آکادمیک و فکری به دنبال داشته است. این اثر در میان موافقان به شدت ستوده شده و توسط مخالفان با انتقادات جدی روبرو گشته است.

منتقدانی همچون نوام چامسکی، که خود از متفکران برجسته چپ محسوب می شود، گاهی زبان و رویکرد ژیژک را بیش از حد پیچیده، مبهم و فاقد راهکارهای عملی و سازنده می دانند. نقد اصلی این گروه از منتقدان بر این است که ژیژک در تحلیل هایش، هرچند به درستی تناقضات نظام موجود را افشا می کند، اما کمتر به ارائه طرح های مشخص و عملی برای تغییر می پردازد و اغلب به نظریه پردازی انتزاعی بسنده می کند. برخی نیز از سبک نوشتاری او که سرشار از کنایه ها، ارجاعات متقاطع و جملات طولانی است، گلایه کرده و آن را مانعی برای درک عمومی می دانند.

در مقابل، مدافعان اسلاوی ژیژک بر اهمیت او در به چالش کشیدن تفکر رایج و بازگشودن افق های فکری جدید تاکید می کنند. آن ها معتقدند که هدف ژیژک، ارائه دستورالعمل های ساده نیست، بلکه ایجاد یک شوک فکری است تا ما را وادار به اندیشیدن دوباره درباره مفروضاتمان کند. این دسته از متفکران، زبان پیچیده او را ابزاری برای دقیق تر کردن تحلیل ها و گریز از ساده انگاری های رایج می دانند.

مجله آموزش عالی تایمز، ژیژک را یکی از متفکران متهور معاصر ما خوانده است که روایتی از مضحکه سرمایه داری و آینده کمونیسم را به دست می دهد.

نکوداشت های بین المللی از این کتاب نیز گواه بر اهمیت آن در فضای فکری معاصر است. روزنامه ی گاردین آن را طرح گسترده تر مقاله ی اخیر ژیژک دانسته که در آن شکاف های ایدئولوژیک بحران مالی را می کاود و با اطمینان آینده کمونیستی خواهد بود… یا سوسیالیستی اعلام می کند. لس آنجلس تایمز نیز او را مارکسیستی که با شور و اشتیاق هر چه تمام تر می نویسد و قلمی جادویی دارد توصیف کرده که دیگران را به اندیشیدن و حرکت وامی دارد. این تحسین ها، بر نقش ژیژک در زنده نگه داشتن گفتمان انتقادی و رادیکال در عصر حاضر مهر تایید می زند.

اهمیت و پیام اصلی کتاب برای دنیای امروز

کتاب ابتدا تراژدی، سپس مضحکه اثر اسلاوی ژیژک، در بحبوحه بحران های اقتصادی، زیست محیطی، سیاسی و اجتماعی امروزه، اهمیتی حیاتی پیدا می کند. این کتاب صرفاً تحلیلی از گذشته نیست، بلکه یک منشور برای درک وضعیت کنونی و راهنمایی برای اندیشیدن به آینده است.

در دورانی که بسیاری از بحران ها به عنوان مشکلات فنی یا انحرافات جزئی از یک سیستم سالم معرفی می شوند، ژیژک بر نقد رادیکال تاکید می کند. او ما را فرامی خواند که به جای پذیرش وضعیت موجود و تلاش برای بهبود آن، به اندیشیدن دوباره درباره ریشه های ساختاری این بحران ها بپردازیم. پیام اصلی او این است که مسائل ما، تنها از نارسایی های سیستمی نیستند، بلکه از تناقضات بنیادین سرمایه داری نشأت می گیرند.

کتاب همچنین ما را به چالش کشیدن فرهنگ مصرف گرایی سوق می دهد؛ فرهنگی که با خلق نیازهای کاذب و سرگرم سازی مداوم، ما را از پرداختن به مسائل عمیق تر بازمی دارد. ژیژک خواهان آن است که از این چرخه خارج شده و به جای آنکه درگیر مضحکه های روزمره شویم، به تراژدیهای واقعی بیندیشیم و برای ساختن جامعه ای عادلانه تر و برابری خواه تر تلاش کنیم. او باور دارد که تنها از طریق یک بازاندیشی رادیکال و جدی گرفتن فرضیه کمونیسم (به معنای غیرسنتی و رادیکال آن)، می توانیم امید به آینده ای متفاوت را زنده نگه داریم.

پرسش های کلیدی که کتاب مطرح می کند

کتاب ابتدا تراژدی، سپس مضحکه، صرفاً به ارائه پاسخ ها نمی پردازد، بلکه با مطرح کردن پرسش های بنیادین، خواننده را به تفکر عمیق تر وامی دارد:

• آیا بحران های امروز صرفاً نقص هایی در سیستم سرمایه داری هستند یا نشانه ی ضعف های بنیادین آن؟
• آیا کمونیسم (به معنای رادیکال و نو) می تواند پاسخی به بن بست های فعلی باشد؟
• چگونه می توانیم از دام ایدئولوژی های مسلط که واقعیت را تحریف می کنند، رها شویم؟

سخنی با خواننده: آیا این کتاب برای شما مناسب است؟

اگر به نقد سرمایه داری، فلسفه سیاسی معاصر، نظریه انتقادی، و به ویژه آثار چالش برانگیز اسلاوی ژیژک علاقه دارید، کتاب ابتدا تراژدی، سپس مضحکه یک مطالعه ضروری است. این کتاب برای کسانی است که از پاسخ های ساده لوحانه خسته شده اند و آماده اند تا با پیچیدگی های جهان معاصر از منظری رادیکال و غیرمتعارف مواجه شوند. خواندن آن نیازمند حوصله و ذهن باز برای درک مفاهیم فلسفی و سیاسی عمیق است، اما پاداش آن، دیدگاهی جدید و تحریک کننده برای فهم بحران های پیش روی بشریت خواهد بود.

مشخصات کتاب شناختی کامل

عنوان	توضیحات
نویسنده	اسلاوی ژیژک (Slavoj Žižek)
مترجمان	کامران برادران، مرضیه فرنام، میلاد روانبخش
ناشر	انتشارات نیماژ
سال انتشار	(آخرین ویرایش/سال انتشار ترجمه فارسی)
تعداد صفحات	۲۵۲ صفحه
شابک	978-600-367-856-9
فرمت ها	چاپ کاغذی، الکترونیک (EPUB)
موضوعات	فلسفه، علوم سیاسی، نظریه انتقادی، مارکسیسم، جامعه شناسی

نتیجه گیری

کتاب ابتدا تراژدی، سپس مضحکه اثر اسلاوی ژیژک، نه تنها یک خلاصه تحلیلی از رخدادهای کلیدی آغاز قرن بیست ویکم ارائه می دهد، بلکه خواننده را به بازاندیشی عمیق درباره ماهیت نظام سرمایه داری و امکان های آینده دعوت می کند. ژیژک با مهارت مثال زدنی خود، به واسطه نقل قول مشهور مارکس، نشان می دهد که چگونه بحران های بزرگ (تراژدی) به دست نظام مسلط، به نمایش هایی سطحی و پوچ (مضحکه) تبدیل می شوند تا وضعیت موجود حفظ گردد.

در این کتاب، نقد سرمایه داری ژیژک به اوج خود می رسد و او با طرح فرضیه کمونیسم (نه به معنای ایدئولوژی های شکست خورده قرن بیستم، بلکه به عنوان یک پروژه رادیکال و اخلاقی برای رهایی از انحصار بر مشترکات)، افق های جدیدی برای تفکر و عمل سیاسی می گشاید. اسلاوی ژیژک به عنوان متفکری که ما را وادار به تفکر عمیق تر و جسورانه تر درباره جهان می کن، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. او با دعوت به چالش کشیدن فرهنگ مصرف گرایی، افشای ایدئولوژی های پنهان و تلاش برای ساختن جامعه ای عادلانه تر، پیامی قدرتمند برای تمام کسانی دارد که از وضعیت موجود ناراضی بوده و به دنبال راهی برای عبور از آن هستند.

در نهایت، این کتاب بیش از آنکه راه حل های از پیش آماده ارائه دهد، به ما می آموزد که چگونه به درستی پرسش بپرسیم و تفکر انتقادی را به ابزاری برای تغییر تبدیل کنیم. این فراخوان به تفکر رادیکال و تلاش برای آینده ای بهتر، میراث ماندگار ابتدا تراژدی، سپس مضحکه است.