خلاصه کتاب روانی ( نویسنده رابرت بلاک )

کتاب «روانی» اثر رابرت بلاک، اثری پیشگام در ژانر وحشت روانشناختی است که به کاوش در تاریک ترین زوایای ذهن انسان می پردازد. این رمان با خلق شخصیتی ماندگار همچون نورمن بیتز، مرزهای بین عقل و جنون را درهم می شکند و نه تنها به شهرتی جهانی دست یافت، بلکه الهام بخش یکی از شاهکارهای تاریخ سینما، ساخته آلفرد هیچکاک شد.

این اثر، فراتر از یک داستان ساده جنایی، یک مطالعه عمیق بر روان انسان، آسیب های روانی و روابط پیچیده خانوادگی است که خواننده را به سفری دلهره آور در اعماق ذهن تاریک شخصیت ها می برد. «روانی» به خوبی نشان می دهد که چگونه ظواهر فریبنده می توانند واقعیتی دهشتناک را در خود پنهان کنند. در ادامه به بررسی جامع این رمان، از نویسنده و الهاماتش تا تحلیل شخصیت ها، مضامین اصلی و مقایسه با اقتباس سینمایی آن خواهیم پرداخت.

رابرت بلاک: خالق کابوس های پنهان

رابرت بلاک (Robert Bloch)، نویسنده آمریکایی متولد ۱۹۱۷، یکی از پیشگامان ژانر وحشت و خیال پردازی در ادبیات مدرن به شمار می رود. شهرت او عمدتاً به دلیل توانایی بی نظیرش در خلق داستان های دلهره آور روانشناختی و معمایی است که غالباً بر تاریک ترین جنبه های روان انسان تمرکز دارند. بلاک، که از نوجوانی تحت تأثیر آثار اچ.پی. لاوکرافت قرار گرفته بود، کار خود را با نوشتن داستان های کوتاه برای مجلات پالپ آغاز کرد و به سرعت توانایی خود را در پرداخت شخصیت های پیچیده و فضاسازی های ترسناک به اثبات رساند.

استعداد او در پیوند وحشت با جنبه های روانکاوانه، سبکی متمایز را در آثارش ایجاد کرد. او نه تنها بر ترس های ماوراءالطبیعه، بلکه بر ترس های درونی و پنهان بشر تمرکز داشت. «روانی» نقطه اوج این توانایی بود که توانست جایگاه او را به عنوان یکی از مهم ترین نویسندگان ژانر وحشت تثبیت کند و تأثیری شگرف بر ادبیات و سینمای پس از خود بگذارد. او در طول حیات حرفه ای خود بیش از سی رمان و صدها داستان کوتاه منتشر کرد و جایزه های معتبری همچون جایزه برام استوکر را از آن خود ساخت.

زمینه و الهام بخش: داستانی از واقعیت های تلخ

کتاب «روانی» در سال 1959 منتشر شد، در دوره ای که جامعه آمریکا در ظاهر به سمت خوش بینی و آرامش پس از جنگ جهانی دوم حرکت می کرد، اما در زیر لایه سطحی، ترس ها و اضطراب های پنهانی در حال جوشش بود. رابرت بلاک، با بینش عمیق خود، به سراغ داستانی رفت که این ترس های ناگفته را به سطح می آورد.

بزرگترین الهام بخش بلاک برای خلق شخصیت نورمن بیتز، پرونده واقعی اد گین (Ed Gein)، یک قاتل سریالی بدنام آمریکایی بود. گین، که در مزرعه ای دورافتاده در ویسکانسین زندگی می کرد، پس از مرگ مادر کنترل گرش، دچار اختلالات روانی شدید شد. او با نبش قبر و استفاده از بقایای اجساد برای ساخت وسایل خانه و پوشاک، و همچنین قتل دو زن، جامعه آمریکا را در دهه 1950 شوکه کرد. رفتارها و رابطه بیمارگونه گین با مادرش، نقطه محوری برای شکل گیری شخصیت نورمن بیتز و «مادر» او در رمان «روانی» شد.

بلاک با الهام از گین، به بررسی تابوهای اجتماعی و روانشناختی پرداخت؛ تابوهایی نظیر روابط بیمارگونه خانوادگی، کنترل مادرانه افراطی، جنون و انزوای اجتماعی که می توانند به فجایع انسانی منجر شوند. او هوشمندانه این عناصر را در بافتی داستانی قرار داد که نه تنها هیجان انگیز و ترسناک بود، بلکه به طور عمیق به تحلیل ابعاد تاریک روان انسان می پرداخت. این بستر واقعی، به داستان بلاک اعتباری ترسناک و باورپذیر بخشید که تا امروز نیز در میان مخاطبان ماندگار مانده است.

خلاصه داستان کتاب روانی (به همراه هشدار اسپویلر)

هشدار: بخش زیر شامل جزئیات کامل داستان کتاب «روانی» و پایان بندی آن است. اگر قصد دارید کتاب را بدون اطلاع از جزئیات بخوانید، از مطالعه این قسمت صرف نظر کنید.

بخش اول: انتخاب اشتباه (Mary Crane’s Dilemma)

داستان با معرفی ماری کرین، یک کارمند جوان و ناراضی اداره املاک در فینیکس، آریزونا آغاز می شود. او عاشق مردی به نام سم لومیس است، اما به دلیل مشکلات مالی سم، نمی توانند با هم ازدواج کنند. یک روز، رئیس ماری، 40 هزار دلار وجه نقد را برای سپرده گذاری به او می سپارد. ماری که از وضعیت زندگی خود و کمبود پول خسته شده و تحت فشار روانی شدیدی قرار دارد، به صورت ناگهانی تصمیم می گیرد این پول را سرقت کرده و با آن به کالیفرنیا فرار کند تا زندگی جدیدی را با سم آغاز کند. او با اتومبیل خود به سمت کالیفرنیا حرکت می کند، اما در راه، به دلیل خستگی و بارش شدید باران، تصمیم می گیرد شب را در یک متل بین راهی بگذراند. این متل، «متل بیتز» نام دارد.

بخش دوم: وحشت در متل بیتز (The Bates Motel Horror)

ماری وارد متل بیتز می شود و با صاحب آن، نورمن بیتز، مردی حدوداً چهل ساله و خجالتی، ملاقات می کند. نورمن به تاکسیدرمی علاقه دارد و متل را به همراه مادر بیمارش اداره می کند. او در ابتدا آرام و مودب به نظر می رسد، اما به سرعت علائم رفتارهای عجیب و نوسانات خلقی را از خود نشان می دهد. او درباره مادرش صحبت می کند، زنی که به شدت او را کنترل می کند و از حضور ماری در متل ناراضی است. مکالمه نورمن و ماری آشکار می کند که نورمن رابطه پیچیده ای با مادرش دارد؛ مادرش او را از زنان دور نگه داشته و نورمن خود را بین میل به استقلال و وفاداری به مادرش گیر افتته می بیند.

ماری، که از این ملاقات ها و تنش های پنهان احساس ناراحتی می کند، تصمیم می گیرد پس از استراحتی کوتاه، هرچه سریع تر پول را بازگرداند و به زندگی عادی خود بازگردد. او نامه ای برای سم می نویسد تا او را از تصمیمش مطلع سازد. در حین دوش گرفتن در حمام، ناگهان مورد حمله قرار می گیرد و با چاقو به طرز فجیعی کشته می شود. قاتل، زنی سایه مانند است که به نظر می رسد «مادر» نورمن است. نورمن، با دیدن صحنه قتل، به وحشت می افتد، اما به جای گزارش دادن جرم، تصمیم می گیرد جسد ماری و اتومبیلش را در یک باتلاق نزدیک دفن کند تا ردی از این حادثه باقی نماند. او این کار را با دقت انجام می دهد و همه چیز را پنهان می کند.

بخش سوم: جستجوگران و حقیقت پنهان (The Investigation)

ناپدید شدن ماری کرین باعث نگرانی لیلا کرین (خواهر ماری) و سم لومیس (دوست پسر ماری) می شود. آن ها که از سرقت پول و فرار ماری بی خبرند، ابتدا به دنبال او می گردند. در همین حال، یک کارآگاه خصوصی به نام میلتون آربوگاست، از سوی رئیس ماری استخدام می شود تا 40 هزار دلار گمشده را پیدا کند. آربوگاست رد ماری را تا متل بیتز دنبال می کند. او با نورمن بیتز ملاقات می کند و از او درباره ماری می پرسد. نورمن که سعی در پنهان کردن حقیقت دارد، به طور ناشیانه ای دروغ می گوید.

آربوگاست مشکوک می شود و تصمیم می گیرد با «مادر» نورمن صحبت کند. او وارد خانه بیتز می شود و در حالی که از پله ها بالا می رود تا با مادر صحبت کند، ناگهان مورد حمله قرار می گیرد و به ضرب چاقو کشته می شود. نورمن بار دیگر مجبور می شود برای پنهان کردن جرم، جسد آربوگاست را نیز پنهان کند. با ناپدید شدن آربوگاست، لیلا و سم نگرانی بیشتری پیدا می کنند و خودشان تصمیم به تحقیق می گیرند. آن ها به متل بیتز می رسند و با نورمن ملاقات می کنند. لیلا و سم که متوجه رفتارهای عجیب نورمن و غیبت مرموز «مادر» او می شوند، تصمیم می گیرند به طور مخفیانه به بررسی خانه بیتز بپردازند.

بخش چهارم: پرده برداری از راز (The Unveiling of the Truth)

لیلا کرین به بهانه جستجو برای آربوگاست، به طور پنهانی وارد خانه بیتز می شود. او در زیرزمین خانه، با صحنه ای هولناک روبرو می شود: جسد مومیایی شده و پوسیده نورما بیتز، مادر نورمن، روی صندلی نشسته است. در همین لحظه، زنی با چاقو به او حمله می کند. سم لومیس که به دنبال لیلا وارد خانه شده بود، به موقع می رسد و زن مهاجم را متوقف می کند.

پرده از راز اصلی داستان برداشته می شود: قاتل، نه مادر نورمن، بلکه خود نورمن بیتز است. او سال ها پیش مادرش را به همراه معشوقش به قتل رسانده بود و از آن زمان به بعد، تحت تأثیر روان پریشی شدید، شخصیت مادرش را در ذهن خود بازسازی کرده بود. نورمن دچار اختلال هویت تجزیه ای (Dissociative Identity Disorder) شده بود و در مواقعی که تحت فشار قرار می گرفت یا احساس گناه می کرد، شخصیت «مادر» کنترل او را به دست می گرفت. «مادر» که نمی توانست حضور هیچ زن دیگری را در زندگی نورمن تحمل کند، او را مجبور به قتل ماری و آربوگاست کرده بود. در پایان، نورمن دستگیر و به بیمارستان روانی فرستاده می شود. داستان با این صحنه به پایان می رسد که نورمن کاملاً تحت کنترل شخصیت «مادر» قرار گرفته و دیگر هیچ اثری از شخصیت اصلی او باقی نمانده است.

تحلیل شخصیت های کلیدی: چهره های فراموش نشدنی

شخصیت پردازی عمیق و چندوجهی یکی از نقاط قوت «روانی» است که باعث ماندگاری آن در اذهان شده است. رابرت بلاک با ظرافت خاصی به تحلیل روانشناختی کاراکترهای خود می پردازد.

نورمن بیتز

نورمن بیتز قلب تاریک داستان است. او مردی خجالتی، منزوی و در ظاهر مهربان است که در عمق وجودش، گرفتار یک اختلال هویت تجزیه ای شدید است. این اختلال پس از قتل مادر و معشوقش توسط خودش، و سپس بازسازی شخصیت مادر در ذهن نورمن، شکل گرفته است. او بین «خود واقعی» و «مادر کنترل گر» در نوسان است. این وضعیت، او را به موجودی خطرناک و غیرقابل پیش بینی تبدیل می کند. تأثیر مادر و عقده ادیپ، به اوج خود در این شخصیت می رسد، جایی که مادر حتی پس از مرگ نیز بر او تسلط کامل دارد و نورمن هرگز نتوانسته از سایه او رهایی یابد. این تضاد بین ظاهر معصوم و ذات شیطانی و ویرانگر، نورمن را به یکی از نمادین ترین شخصیت های شرور تاریخ تبدیل کرده است.

ماری کرین

ماری کرین نماینده قربانیانی است که در دام انتخاب های لحظه ای و پیامدهای ناخواسته آن گرفتار می شوند. انگیزه های او مادی و ناشی از نارضایتی از وضعیت موجود است. او با سرقت پول، قصد دارد سرنوشت خود را تغییر دهد، اما این انتخاب او را به سمت متل بیتز و سرنوشتی هولناک سوق می دهد. ماری نمادی از انسانیت درگیر با ضعف ها و خطاهای شخصی است که در نهایت بهای سنگینی برای تصمیماتش می پردازد.

مادر نورمن (نورما بیتز)

شخصیت نورما بیتز، حتی در غیاب فیزیکی اش، حضوری قدرتمند و سایه مانند در سراسر داستان دارد. او تجسمی از کنترل افراطی و آسیب های روانی است که یک مادر می تواند بر فرزند خود وارد کند. رابطه سمی و وابستگی بیمارگونه نورمن به مادرش، ریشه تمام مشکلات اوست. «مادر» در ذهن نورمن، نمادی از سرکوب، گناه و قوانین سختگیرانه ای است که نورمن را از هرگونه رابطه عاطفی و زندگی مستقل باز می دارد و در نهایت او را به یک قاتل تبدیل می کند.

لیلا کرین و سم لومیس

لیلا کرین و سم لومیس نقش قهرمانان داستان را ایفا می کنند. آن ها با انگیزه هایی انسانی، شامل نگرانی برای عزیزانشان و تلاش برای کشف حقیقت، وارد ماجرا می شوند. هوشمندی و پشتکار لیلا در کشف رازهای متل بیتز، او را به نیروی محرکه اصلی در پرده برداری از حقیقت تبدیل می کند. سم نیز به عنوان حامی و همراه او، نقش مهمی در این کشف دارد و نقطه تعادل منطقی در برابر جنون نورمن و احساسات لیلا است.

مضامین اصلی کتاب: لایه های پنهان یک تریلر

«روانی» تنها یک تریلر جنایی نیست؛ این رمان به کاوش عمیق در مضامین روانشناختی و اجتماعی می پردازد که تا به امروز نیز مورد بحث و تحلیل قرار می گیرد.

روان پریشی و جنون

یکی از اصلی ترین مضامین کتاب، روان پریشی و جنون است. بلاک به شکلی بی پرده و تکان دهنده به اختلال هویت تجزیه ای نورمن بیتز می پردازد و مرز باریک بین واقعیت و توهم را به تصویر می کشد. او نشان می دهد که چگونه ذهن انسان می تواند در مواجهه با آسیب های روانی، به پناهگاهی از توهمات تبدیل شود و فرد را از درک واقعیت محروم کند. جنون نورمن، نه یک دیوانگی ساده، بلکه یک مکانیسم دفاعی پیچیده است که او را در برابر رنج های گذشته محافظت می کند.

رابطه مادر و فرزند

این رمان یک مطالعه موردی افراطی از رابطه سمی و وابستگی بیمارگونه مادر و فرزند ارائه می دهد. تأثیر مخرب کنترل بیش از حد مادر نورما بر نورمن، حتی پس از مرگش، به وضوح نمایش داده می شود. این رابطه، ریشه تمام انحرافات روانی نورمن و ناتوانی او در برقراری روابط سالم است. کتاب به روشنی نشان می دهد که چگونه عقده های ناتمام و روابط ناکارآمد می توانند نسل ها را تحت تأثیر قرار دهند.

اخلاق و گناه

«روانی» به کاوش در پیامدهای انتخاب های نادرست و طبیعت تاریک انسان می پردازد. سرقت پول توسط ماری کرین، نقطه آغاز زنجیره ای از حوادث است که به مرگ او منجر می شود. این داستان گناه و پیامدهای آن را در سطوح مختلف بررسی می کند؛ از گناه مادی ماری تا گناه نورمن در قتل و پنهان کاری، و به این سوال پاسخ می دهد که چگونه یک انتخاب اشتباه می تواند زندگی ها را نابود کند.

مراقبت پنهانی (Voyeurism)

نقش نگاه های پنهانی و حس کنجکاوی در تعلیق داستان بسیار پررنگ است. نورمن از طریق سوراخی در دیوار به ماری نگاه می کند و این عمل، نه تنها جنبه ای از اختلال روانی او را آشکار می کند، بلکه حس دلهره و عدم امنیت را در خواننده افزایش می دهد. این مضمون، به مفهوم نقض حریم خصوصی و حس ناامنی عمیق در داستان کمک می کند.

هویت و پنهان کاری

چگونه شخصیت ها هویت واقعی خود را پنهان می کنند؟ ماری تلاش می کند هویت خود را پس از سرقت پنهان کند و نورمن نیز هویت واقعی «قاتل» خود را پشت نقاب «مادر» مخفی می سازد. این مضمون به پیچیدگی های وجود انسان و لایه هایی که برای پنهان کردن خود واقعی در برابر جامعه یا حتی خودمان ایجاد می کنیم، می پردازد.

سبک نگارش و فضاسازی: خلق دلهره با کلمات

رابرت بلاک در «روانی» از یک سبک نگارش خاص و قدرتمند بهره می برد که به طور موثری به خلق فضایی دلهره آور و تعلیق آمیز کمک می کند. او عمدتاً از زاویه دید دانای کل استفاده می کند، اما این زاویه دید به طرز ماهرانه ای با چرخش های ذهنی شخصیت ها، به خصوص نورمن بیتز، در هم آمیخته می شود. این تکنیک به خواننده اجازه می دهد تا به اعماق ذهن آشفته نورمن نفوذ کند و از پیچیدگی های روانی او آگاه شود، بدون اینکه از روایت اصلی فاصله بگیرد.

فضاسازی رازآلود و دلهره آور متل بیتز و جاده های متروک اطراف آن، نقش کلیدی در ایجاد اتمسفری منحصر به فرد دارد. متل، با تنهایی و دورافتادگی اش، نمادی از انزوای نورمن و جهانی است که او در آن محبوس شده است. بلاک با توصیفات دقیق از آب و هوا، تاریکی شب و سکوت حاکم بر مکان، حس وحشت و اضطراب را در خواننده القا می کند.

تعلیق و غافلگیری های ناگهانی در سراسر داستان به خوبی مدیریت می شوند. از همان لحظه ورود ماری به متل، خواننده حس می کند که اتفاق ناخوشایندی در راه است، اما بلاک با پیچش های داستانی هوشمندانه، اوج غافلگیری را برای لحظه پایانی و کشف حقیقت هویت مادر نورمن حفظ می کند. زبانی ساده و در عین حال قدرتمند، به بلاک امکان می دهد تا این وحشت را به شکلی ملموس و قابل درک به خواننده منتقل کند، بدون آنکه نیاز به استفاده از کلمات پیچیده و طولانی باشد. این سادگی در کنار عمق روانشناختی، نقطه قوت سبک اوست.

میراث روانی: از کتاب تا شاهکار سینما

کتاب «روانی» نه تنها در زمان انتشار خود اثری پیشگام محسوب می شد، بلکه تأثیرات عمیقی بر ژانر وحشت روانشناختی و به طور کلی فرهنگ عامه گذاشت. این رمان، مسیر را برای بسیاری از داستان های دلهره آور و تریلرهای روانشناختی باز کرد که به کاوش در تاریکی های ذهن انسان می پردازند. اما نقطه عطف اصلی در میراث این اثر، بدون شک، اقتباس سینمایی بی نظیر آلفرد هیچکاک در سال 1960 بود.

فیلم «روانی» هیچکاک، که تنها یک سال پس از انتشار کتاب ساخته شد، نه تنها یک شاهکار سینمایی است، بلکه جایگاه خود را به عنوان یکی از مهم ترین و تأثیرگذارترین فیلم های تاریخ سینما تثبیت کرده است. این فیلم، ژانر وحشت و دلهره را متحول کرد و صحنه های نمادینی مانند صحنه قتل زیر دوش حمام را خلق کرد که تا به امروز نیز مورد تحلیل و بازسازی قرار می گیرد. فیلم هیچکاک با استفاده از موسیقی، تدوین و کارگردانی استادانه، توانست روح رمان بلاک را به شکلی بصری و فراموش نشدنی به تصویر بکشد.

مقایسه کلیدی: تفاوت های عمده بین کتاب و فیلم

با وجود اینکه فیلم هیچکاک وفاداری زیادی به داستان اصلی داشت، تفاوت های کلیدی بین کتاب و فیلم وجود دارد که درک هر دو اثر را جذاب تر می کند:

• تمرکز شخصیت ها: کتاب بلاک، تمرکز بیشتری بر روی شخصیت ماری کرین، انگیزه های او و سفری که او را به متل بیتز می رساند، دارد. حدود یک سوم ابتدایی کتاب به زندگی و تصمیمات ماری اختصاص یافته است. در مقابل، فیلم هیچکاک، اگرچه با ماری آغاز می شود، اما به سرعت تمرکز را به شخصیت نورمن بیتز و پیچیدگی های روانی او منتقل می کند.
• جزئیات خشونت: کتاب، جزئیات خشونت آمیز بیشتری را در توصیف قتل ها ارائه می دهد، در حالی که هیچکاک با استفاده از تدوین سریع، موسیقی و تلویح، صحنه قتل ماری را به شکلی نمادین و بدون نمایش مستقیم خشونت عریان به تصویر می کشد که حتی تأثیرگذارتر از توصیف های بلاک است.
• توصیف نورمن بیتز: در کتاب، نورمن بیتز به عنوان مردی چاق و میان سال توصیف می شود که جذابیت چندانی ندارد و این موضوع به انزوای او دامن می زند. اما در فیلم، آنتونی پرکینز نقش نورمن را با ظاهری لاغر، جوان و در ابتدا دلسوزانه ایفا می کند که تضاد میان ظاهر و باطن او را عمیق تر می کند و غافلگیری پایانی را کوبنده تر می سازد.
• پایان بندی: هرچند نتیجه نهایی یکسان است (دستگیری نورمن و آشکار شدن حقیقت)، اما جزئیات روانکاوی پس از دستگیری در کتاب کمی مفصل تر است. فیلم نیز با مونولوگ پایانی نورمن (تحت کنترل مادر) به شکلی هنرمندانه به پایان می رسد که به یکی از نمادین ترین صحنه های سینما تبدیل شده است.

در نهایت، می توان گفت که فیلم هیچکاک نه تنها شهرت رابرت بلاک را به اوج خود رساند، بلکه به طور متقابل، غنای داستانی کتاب بلاک نیز به هیچکاک اجازه داد تا یکی از ماندگارترین آثار سینمایی تاریخ را خلق کند.

چرا باید روانی را بخوانیم؟

رمان «روانی» رابرت بلاک، اثری فراتر از یک داستان ترسناک صرف است؛ این کتاب یک تجربه ادبی عمیق و تفکربرانگیز است که لایه های پنهان روان انسان را کنکاش می کند. اگر از علاقه مندان به ژانر وحشت روانشناختی، تریلرهای جنایی، یا مطالعات شخصیت محور هستید، مطالعه این کتاب برای شما ضروری است.

برای دانشجویان و پژوهشگران ادبیات و سینما، «روانی» منبعی غنی برای تحلیل مضامین روانکاوی، ساختار روایی، و تأثیر یک اثر ادبی بر اقتباس های سینمایی است. طرفداران فیلم شاهکار آلفرد هیچکاک نیز با خواندن کتاب، می توانند درک عمیق تری از منبع اصلی داستان، تفاوت های آن با فیلم و بینش نویسنده به دست آورند. این رمان ارزش تاریخی و ادبی بالایی دارد و به عنوان یکی از آثار کلاسیک ژانر وحشت، برای هر خواننده ای که به دنبال تجربه ای فراموش نشدنی و درگیرکننده است، توصیه می شود.

نتیجه گیری: سایه ماندگار یک رمان

کتاب «روانی» رابرت بلاک، بی شک یکی از تأثیرگذارترین آثار در ژانر وحشت روانشناختی و ادبیات جنایی است. این رمان با خلق شخصیتی چندوجهی و آشفته مانند نورمن بیتز، توانست مرزهای درک ما از جنون و شرارت را جابجا کند و به بینش عمیقی در مورد تاریک ترین زوایای روان انسان دست یابد. بلاک نه تنها یک داستان هیجان انگیز را روایت می کند، بلکه به بررسی روابط سمی، آسیب های روانی دوران کودکی و پیامدهای گناه می پردازد.

قدرت داستان گویی بلاک و توانایی او در خلق فضایی سرشار از تعلیق و دلهره، باعث شده است که «روانی» پس از دهه ها همچنان اثری تازه، تکان دهنده و قابل تأمل باشد. میراث این کتاب، نه تنها در صفحات آن، بلکه در اقتباس سینمایی جاودانه هیچکاک و تأثیری که بر نسل های بعدی نویسندگان و فیلم سازان گذاشت، ماندگار است. اگر به دنبال کاوش در پیچیدگی های ذهن انسان و تجربه داستانی هستید که شما را تا مغز استخوان به چالش می کشد، «روانی» رابرت بلاک تجربه ای است که نباید آن را از دست بدهید.