شهر زیرزمینی ادینبورگ در انگلستان

در میان شهرهای کهن اروپا ادینبورگ پایتخت اسکاتلند جایگاه ویژه ای دارد. شهری که لایه های تاریخی آن نه تنها در بناهای باشکوه و خیابان های سنگ فرش شده اش بلکه در دل زمین نیز پنهان شده است. در زیر هیاهوی زندگی مدرن شبکه ای از دالان ها اتاق ها و فضاهای زیرزمینی وجود دارد که گواهی بر گذشته ای پیچیده و کمتر شناخته شده است. این شهر زیرزمینی که اغلب با نام هایی نظیر «دالان های تاریک» یا «ازدست رفته» شناخته می شود نه تنها یک جاذبه توریستی هیجان انگیز بلکه پنجره ای به زندگی مردمان قرون گذشته و چالش هایی است که با آن روبرو بوده اند. بسیاری از بازدیدکنندگان و علاقه مندان به تاریخ و فرهنگ به دنبال درک این دنیای پنهان هستند؛ دنیایی که زمانی قلب تپنده بخش هایی از شهر بوده و سپس به دلایل مختلف به فراموشی سپرده شده است. شناخت این فضاهای زیرین تاریخچه شکل گیری آن ها کاربردشان در طول زمان و داستان های واقعی و افسانه ای که پیرامونشان شکل گرفته می تواند تصویری کامل تر از ادینبورگ و تحولات شهری آن ارائه دهد. این محتوا به شما کمک می کند تا با جزئیات این شهر پنهان آشنا شوید از چگونگی پیدایش آن گرفته تا نحوه بازدید از این گنجینه تاریخی.

ادینبورگ پایتخت اسکاتلند

ادینبورگ دومین شهر بزرگ اسکاتلند و پایتخت پرجنب وجوش آن بر روی تپه های آتشفشانی باستانی بنا شده است. این شهر که به دلیل معماری گوتیک و جرجی خود شهرت دارد قلب فرهنگی سیاسی و اقتصادی اسکاتلند محسوب می شود. موقعیت جغرافیایی منحصربه فرد ادینبورگ با قلعه ای باشکوه بر فراز صخره ای آتشفشانی و شهری جدید با خیابان های منظم آن را از دیگر پایتخت های اروپایی متمایز می کند. ادینبورگ نه تنها مرکز دولت اسکاتلند است بلکه میزبان دانشگاه های معتبر و جشنواره های بین المللی متعددی است که هر ساله هزاران بازدیدکننده را جذب می کند. این شهر با حفظ بافت تاریخی خود به ویژه در مناطق «شهر قدیمی» و «شهر جدید» که در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده اند روایتی زنده از تاریخ و تمدن را ارائه می دهد. زیر این شهر پویا و مدرن اما لایه های دیگری از تاریخ خفته اند که کمتر در معرض دید عموم قرار دارند؛ فضاهایی که زمانی بخش جدایی ناخیز زندگی شهری بودند و امروزه به عنوان یادگاری از گذشته داستان های خود را زمزمه می کنند. این لایه های زیرین که شامل کوچه ها خانه ها و کارگاه های دفن شده هستند بخشی حیاتی از هویت تاریخی ادینبورگ را تشکیل می دهند و درک شهر بدون شناخت این ابعاد پنهان ناقص خواهد بود. ادینبورگ با وجود پیشرفت های مدرن همچنان ارتباط خود را با گذشته عمیقاً ریشه دارش حفظ کرده و شهر زیرزمینی یکی از ملموس ترین نمادهای این پیوند است.

معروف ترین شهرهای زیرزمینی دنیا و جایگاه ادینبورگ

در گستره جهانی نمونه های متعددی از شهرهای زیرزمینی وجود دارند که هر کدام به دلایل و در شرایط خاصی شکل گرفته اند. برخی مانند شهرهای زیرزمینی کاپادوسیا در ترکیه برای پناه گرفتن از حملات نظامی یا شرایط آب و هوایی سخت حفر شده اند و شامل شبکه های پیچیده و وسیعی از اتاق ها کلیساها و فضاهای زندگی هستند که برای اقامت طولانی مدت طراحی شده بودند. نمونه های دیگر مانند تونل های شانگهای در پورتلند آمریکا کاربردهای متفاوتی از مسیرهای قاچاق تا مخفیگاه های زیرزمینی داشته اند و اغلب با داستان های تاریک و مرموز گره خورده اند. شهرهای زیرزمینی مدرن نیز وجود دارند مانند شبکه زیرزمینی مونترال کانادا که برای تسهیل رفت وآمد در زمستان های سرد ساخته شده و شامل فروشگاه ها رستوران ها و ایستگاه های حمل ونقل است. معدن نمک ویلچکا در لهستان نمونه ای از یک سایت صنعتی است که به یک جاذبه توریستی زیرزمینی تبدیل شده است. در این میان شهر زیرزمینی ادینبورگ جایگاه منحصربه فردی دارد. این مکان ها به معنای واقعی کلمه بخشی از شهر روی زمین بودند که به مرور زمان و با بالا آمدن سطح خیابان ها و ساخت وسازهای جدید به زیر کشیده شدند. آن ها نمایانگر زندگی روزمره مردم عادی در قرون گذشته هستند نه صرفاً پناهگاه های اضطراری یا فضاهای صنعتی. این ویژگی یعنی دفن شدن تدریجی بخش هایی از شهر و تبدیل شدن آن ها به فضاهای زیرین قابل دسترسی از طریق تورهای امروزی ادینبورگ را از بسیاری از شهرهای زیرزمینی دیگر متمایز می کند و جذابیت خاصی به آن می بخشد.

ادینبرا شهری به جا مانده از قرون وسطی

ساختار شهر قدیمی ادینبورگ به ویژه در منطقه رویال مایل و کوچه های اطراف آن بازتاب مستقیمی از شرایط زندگی و توسعه شهری در دوران قرون وسطی است. در آن زمان شهر بر روی یک پشته باریک بین قلعه و کاخ متمرکز بود. این محدودیت فضای فیزیکی همراه با افزایش جمعیت ساکنان را مجبور به نوآوری در ساخت وساز کرد. ساختمان ها به جای گسترش افقی به صورت عمودی رشد کردند و به «خانه های بلند» (high-tenements) تبدیل شدند که گاهی تا دوازده طبقه ارتفاع داشتند. این ساختمان ها در دو طرف خیابان اصلی و در امتداد کوچه ها و بن بست های باریک (closes و wynds) قرار می گرفتند که به صورت عمود بر رویال مایل به سمت پایین پشته امتداد می یافتند. این کوچه ها بسیار باریک و پرجمعیت بودند و محل زندگی کار و تجارت طیف وسیعی از مردم از بازرگانان و صنعتگران گرفته تا فقرا و کارگران بودند. شرایط بهداشتی در این کوچه ها اغلب بسیار نامناسب بود و فاضلاب و زباله مستقیماً در آن ها ریخته می شد. این تراکم و شرایط محیطی همراه با نیاز به فضای بیشتر برای توسعه در سطوح بالاتر زمینه ساز دفن شدن تدریجی بخش هایی از این کوچه ها و ساختمان های پایین تر در قرون بعدی شد. این لایه های مدفون شده که امروز به عنوان شهر زیرزمینی ادینبورگ شناخته می شوند یادگاری ملموس از زندگی در شرایط قرون وسطایی و چگونگی شکل گیری شهر در آن دوران هستند.

تاریخچه شهر ادینبرو و شکل گیری فضاهای زیرین

تاریخچه شهر ادینبورگ به ویژه در منطقه شهر قدیمی با فرآیند شکل گیری فضاهای زیرزمینی آن در هم تنیده است. در اوایل قرون وسطی شهر در اطراف قلعه Ediburgh Castle شکل گرفت و به تدریج در امتداد مسیر اصلی به سمت شرق توسعه یافت. این مسیر که امروزه به رویال مایل معروف است بر روی یک پشته باریک قرار داشت و فضای محدودی برای رشد افقی داشت. با افزایش جمعیت ساکنان مجبور به ساخت وسازهای متراکم هم به صورت عمودی با ساختمان های چند طبقه و هم در کوچه های باریک و شیب دار منشعب از خیابان اصلی شدند. این کوچه ها که به سمت پایین پشته امتداد می یافتند دسترسی به قسمت های پایین تر را فراهم می کردند و محل زندگی و کسب وکار بخش قابل توجهی از جمعیت بودند. با گذشت زمان به ویژه در قرون ۱۷ و ۱۸ نیاز به بهبود زیرساخت های شهری و ایجاد مسیرهای عریض تر در سطوح بالاتر منجر به ساخت وسازهای جدیدی شد که بر روی سازه های قدیمی تر در کوچه های پایین تر بنا شدند. به عنوان مثال ساخت پل جنوبی (South Bridge) در سال ۱۷۸۸ بسیاری از کوچه ها و ساختمان های زیرین آن را به فضاهای سرپوشیده و در نهایت مدفون تبدیل کرد. این فضاهای زیرین که دیگر نور طبیعی و تهویه مناسبی نداشتند به تدریج متروکه شدند یا به عنوان انبار محل دفع زباله یا پناهگاه های موقت برای فقرا و افراد بی خانمان مورد استفاده قرار گرفتند. شرایط در این دالان های تاریک و نمور اغلب بسیار سخت و ناگوار بود و آن ها به تدریج با زباله و فاضلاب پر شدند و برای سال ها به فراموشی سپرده شدند تا اینکه در دوران مدرن دوباره کشف و برای بازدیدکنندگان قابل دسترسی قرار گرفتند.

قرون وسطی در ادینبرو و آغاز شکل گیری شهر زیرزمینی

در دوران قرون وسطی ادینبورگ یک شهر پررونق اما بسیار متراکم بود. شهر در امتداد پشته باریک بین قلعه و ابی هولی رود گسترش یافته بود و فضای فیزیکی محدودی برای توسعه وجود داشت. این محدودیت منجر به ساخت وسازهای عمودی بی سابقه شد با ساختمان های بلند که گاهی تا ۱۰ یا ۱۲ طبقه ارتفاع داشتند. از خیابان اصلی رویال مایل کوچه های باریک و شیب داری منشعب می شدند که به سمت پایین پشته امتداد می یافتند. این کوچه ها که به نام closes و wynds شناخته می شوند بسیار شلوغ و پرجمعیت بودند و محل زندگی و کار طیف وسیعی از مردم بودند. خانه ها کارگاه ها مغازه ها و میخانه ها در این کوچه ها فشرده شده بودند. شرایط بهداشتی در این مناطق بسیار نامناسب بود و بیماری ها به سرعت شیوع می یافتند. با گذشت زمان و به دلایل مختلف از جمله فرسودگی ساختمان ها در سطوح پایین تر یا نیاز به ایجاد زیرساخت های جدید در سطوح بالاتر بخش هایی از این کوچه ها و ساختمان های واقع در آن ها به تدریج پوشانده شدند. این پوشاندن می توانست به دلیل ساخت پل ها بر روی آن ها یا simply به دلیل انباشت زباله و debris باشد که سطح زمین را بالا می آورد. این فرآیند دفن شدن که در قرون وسطی آغاز شد اولین لایه های شهر زیرزمینی ادینبورگ را شکل داد جایی که زندگی روزمره مردم به تدریج در زیر سطح جدید شهر پنهان شد.

رنسانس و ادینبرو؛ دفن شدن تدریجی گذشته

دوران رنسانس و قرون بعدی شاهد ادامه تحولات شهری در ادینبورگ بود که به دفن شدن بیشتر فضاهای زیرین منجر شد. با وجود پیشرفت ها در معماری و شهرسازی ساختار اصلی شهر قدیمی و محدودیت فضای آن همچنان باقی بود. در این دوره به ویژه در قرن هجدهم پروژه های عمرانی بزرگی در ادینبورگ اجرا شد که تأثیر مستقیمی بر فضاهای زیرین داشت. ساخت پل های بزرگ مانند پل جنوبی (South Bridge) و پل شمالی (North Bridge) برای اتصال شهر قدیمی به شهر جدید بر روی کوچه ها و ساختمان های موجود در پایین پشته بنا شد. این سازه ها بسیاری از کوچه ها و فضاهای زیرین را به طور کامل پوشاندند و آن ها را به فضاهای زیرزمینی تبدیل کردند. این دالان های دفن شده که دیگر نور و هوای تازه دریافت نمی کردند به تدریج متروکه شدند یا به عنوان انباری های تاریک محل دفع زباله یا پناهگاه های موقت برای فقرا و افراد بی خانمان مورد استفاده قرار گرفتند. شرایط در این فضاهای زیرین بسیار سخت و ناگوار بود و آن ها اغلب با زباله و فاضلاب پر می شدند و به مکان هایی ناخوشایند و حتی خطرناک تبدیل شدند. با گذشت زمان و توسعه بیشتر شهر در سطوح بالاتر بسیاری از این دالان ها و اتاق ها مهر و موم و برای قرن ها فراموش شدند تا اینکه در دهه های اخیر دوباره کشف و مرمت شدند و امروزه به عنوان جاذبه های گردشگری داستانی از زندگی در گذشته ادینبورگ را روایت می کنند.

خیابان رویال مایل (Royal Mile)؛ دروازه ای به دنیای زیرین

خیابان رویال مایل قلب تپنده شهر قدیمی ادینبورگ مسیری است که از قلعه تاریخی ادینبورگ بر فراز تپه قلعه تا کاخ باشکوه هولی رودهاوس امتداد دارد. این خیابان که در واقع مجموعه ای از خیابان های به هم پیوسته با نام های مختلف است پر از بناهای تاریخی کلیساها موزه ها مغازه های سوغاتی فروشی میخانه های سنتی و رستوران ها است. قدمت رویال مایل به قرون وسطی بازمی گردد و در طول قرن ها مرکز فعالیت های اجتماعی سیاسی و تجاری شهر بوده است. بافت فیزیکی رویال مایل با ساختمان های بلند و باریک در دو طرف و کوچه ها و بن بست های تنگ و تاریک که از آن منشعب می شوند نمایانگر تراکم و سبک زندگی در ادینبورگ قدیمی است. این کوچه ها (closes و wynds) نه تنها مسیرهایی برای دسترسی به بخش های پایین تر پشته بودند بلکه محل زندگی و کار بخش قابل توجهی از جمعیت شهر را نیز تشکیل می دادند. امروزه بسیاری از این کوچه ها به خصوص آن هایی که در نزدیکی بخش های پایین تر رویال مایل قرار دارند به ورودی هایی برای دسترسی به شهر زیرزمینی تبدیل شده اند. تورهای زیرزمینی معروف مانند مری کینگ کلوز از ورودی های واقع در این کوچه ها آغاز می شوند و بازدیدکنندگان را به دالان ها و اتاق هایی می برند که زمانی در سطح زمین قرار داشتند و اکنون به زیر کشیده شده اند. رویال مایل نه تنها یک جاذبه گردشگری مهم در سطح شهر است بلکه نقطه اتصال حیاتی بین دنیای بالای زمین و لایه های پنهان و تاریخی ادینبورگ در زیر آن محسوب می شود.

راهنمای گردشگری شهر زیرزمینی ادینبورگ

بازدید از شهر زیرزمینی ادینبورگ یک تجربه منحصر به فرد و روشنگر است که به شما امکان می دهد تاریخ شهر را از منظری متفاوت ببینید. این فضاها که شامل کوچه ها خانه ها و اتاق های دفن شده هستند نگاهی اجمالی به زندگی در قرون گذشته به خصوص در قرون ۱۷ و ۱۸ ارائه می دهند. تورهای مختلفی برای بازدید از این مکان ها وجود دارد که هر کدام بر جنبه های متفاوتی تمرکز دارند؛ برخی بیشتر تاریخی هستند و داستان های واقعی زندگی مردم را روایت می کنند در حالی که برخی دیگر بر داستان های ارواح و جنبه های ماوراءالطبیعه تأکید دارند. دمای هوا در فضاهای زیرزمینی معمولاً پایین تر از سطح زمین است و ممکن است کمی مرطوب باشد بنابراین پوشیدن لباس گرم و راحت توصیه می شود. مسیرها می توانند باریک ناهموار و شیب دار باشند بنابراین پوشیدن کفش مناسب برای پیاده روی ضروری است. تورها معمولاً حدود یک ساعت به طول می انجامند و شامل راه رفتن و ایستادن برای گوش دادن به توضیحات راهنما هستند. این تجربه برای افرادی که به تاریخ اجتماعی معماری شهری و داستان های محلی علاقه دارند بسیار جذاب خواهد بود. قبل از رزرو تور بهتر است تحقیق کنید و توری را انتخاب کنید که با علایق شما همخوانی دارد و همچنین محدودیت های فیزیکی احتمالی را در نظر بگیرید زیرا برخی تورها ممکن است برای همه افراد مناسب نباشند. بازدید از این مکان ها فرصتی عالی برای درک بهتر تاریخ و فرهنگ ادینبورگ است.

تهیه بلیت آنلاین برای بازدید

برای برنامه ریزی بهتر سفر و اطمینان از امکان بازدید از شهر زیرزمینی ادینبورگ به خصوص در زمان های پربازدید مانند تعطیلات یا فصول گردشگری قویاً توصیه می شود بلیت خود را از قبل و به صورت آنلاین خریداری کنید. وب سایت های رسمی شرکت های برگزارکننده تور (مانند The Real Mary King’s Close یا Edinburgh Vaults tours) امکان خرید آنلاین بلیت را فراهم می کنند. خرید آنلاین نه تنها تضمین می کند که جای شما در تور مورد نظر در تاریخ و ساعت انتخابی شما رزرو شده است بلکه می تواند باعث صرفه جویی در زمان شما با اجتناب از صف های خرید بلیت در محل شود. گاهی اوقات تخفیف هایی نیز برای خریدهای آنلاین ارائه می شود. فرآیند خرید معمولاً ساده است و پس از تکمیل خرید یک تأییدیه و بلیت الکترونیکی یا کد رزرو برای شما ایمیل می شود که باید آن را در زمان مراجعه به همراه داشته باشید. قبل از نهایی کردن خرید حتماً قوانین مربوط به لغو یا تغییر تاریخ بلیت را بررسی کنید و همچنین مطمئن شوید که تور انتخابی برای شما مناسب است به خصوص اگر محدودیت های حرکتی دارید یا با کودکان خردسال سفر می کنید.

دوربین عکاسی در فضاهای زیرزمینی

قوانین مربوط به استفاده از دوربین و عکاسی در داخل فضاهای زیرزمینی ادینبورگ می تواند متفاوت باشد و معمولاً توسط شرکت برگزارکننده تور تعیین می شود. در برخی از مکان های معروف مانند Real Mary King’s Close عکاسی در داخل دالان ها و اتاق ها به هیچ وجه مجاز نیست. این قانون به دلایل مختلفی اعمال می شود از جمله حفاظت از ساختارهای تاریخی در برابر آسیب احتمالی ناشی از فلاش دوربین ها حفظ فضای تاریخی و مرموز محیط و همچنین اطمینان از اینکه بازدیدکنندگان بر توضیحات راهنما تمرکز کرده و تجربه کاملی از تور داشته باشند. در تورهای دیگر ممکن است اجازه عکاسی بدون فلاش داده شود اما نور محیط معمولاً بسیار کم است و عکاسی با کیفیت بالا بدون تجهیزات خاص دشوار خواهد بود. قبل از شروع تور بهتر است از راهنما در مورد قوانین عکاسی سؤال کنید تا از بروز هرگونه مشکل جلوگیری شود. اگر عکاسی مجاز نیست سعی کنید از لحظه حضور در آن مکان تاریخی لذت ببرید و جزئیات را با چشمان خود ثبت کنید. به یاد داشته باشید که هدف اصلی از بازدید تجربه فضای منحصربه فرد و یادگیری در مورد تاریخ این مکان ها است.

خوراکی و نوشیدنی در تور

همانند بسیاری از سایت های تاریخی و موزه ها مصرف خوراکی و نوشیدنی در داخل فضاهای زیرزمینی ادینبورگ معمولاً مجاز نیست. این قانون برای حفظ نظافت محیط جلوگیری از جذب آفات و حشرات و محافظت از ساختارهای تاریخی در برابر آسیب احتمالی ناشی از ریختن مایعات یا خرده های غذا وضع شده است. تورهای زیرزمینی معمولاً طولانی نیستند و حدود یک ساعت به طول می انجامند بنابراین نیازی به همراه داشتن خوراکی یا نوشیدنی در طول تور وجود ندارد. توصیه می شود قبل از ورود به فضاهای زیرین آب کافی بنوشید و در صورت نیاز از امکانات رفاهی موجود در نزدیکی ورودی تور استفاده کنید. همراه داشتن یک بطری آب کوچک در کیف دستی ممکن است در برخی تورها مجاز باشد اما مصرف آن در داخل دالان ها معمولاً ممنوع است. در اطراف خیابان رویال مایل و نزدیک ورودی تورهای زیرزمینی کافه ها رستوران ها و فروشگاه های متعددی وجود دارند که می توانید قبل یا بعد از بازدید از آن ها برای صرف غذا یا نوشیدنی استفاده کنید. رعایت این قوانین به حفظ این سایت های تاریخی ارزشمند برای نسل های آینده کمک می کند.

آیا امکان بازدید از شهر زیرزمینی ادینبورگ وجود دارد؟

بله امکان بازدید از بخش هایی از شهر زیرزمینی ادینبورگ از طریق تورهای هدایت شده مانند تور Real Mary King’s Close و تورهای Edinburgh Vaults وجود دارد که تجربه ای جذاب از تاریخ پنهان شهر ارائه می دهند.

شهر زیرزمینی ادینبورگ در گذشته چه کاربردی داشته است؟

این فضاها در ابتدا کوچه ها و ساختمان های سطح شهر در قرون وسطی بودند که به تدریج به دلیل توسعه شهری و ساخت وسازهای جدید در سطوح بالاتر مدفون شدند و سپس به عنوان انبار محل دفن زباله یا پناهگاه استفاده می شدند.

آیا شهر زیرزمینی ادینبورگ تسخیر شده است؟

داستان ها و افسانه های متعددی در مورد تسخیر شدن دالان های زیرزمینی ادینبورگ توسط ارواح وجود دارد به خصوص در تورهای شبانه و تورهای ارواح اما این موضوع بیشتر جنبه فولکلور و جذابیت توریستی دارد.

هزینه بازدید از شهر زیرزمبورگ چقدر است؟

هزینه بازدید بسته به نوع تور مدت زمان و شرکت برگزارکننده متفاوت است اما معمولاً بین ۱۵ تا ۲۰ پوند برای هر نفر است. خرید آنلاین ممکن است شامل تخفیف باشد.

شهر زیرزمینی ادینبورگ در چه دوره ای ساخته شد؟

این فضاها به معنای ساخت یکباره نیستند بلکه نتیجه دفن شدن تدریجی کوچه ها و ساختمان های موجود از قرون وسطی به بعد به ویژه در قرون ۱۷ و ۱۸ میلادی به دلیل توسعه و بازسازی شهر هستند.