نمونه اظهارنامه تخلیه مستاجر

در روابط استیجاری، در شرایطی که مستاجر پس از انقضاء مدت قرارداد یا به دلایل قانونی دیگر، از تخلیه ملک امتناع می ورزد، موجر می تواند با تنظیم و ارسال نمونه اظهارنامه تخلیه مستاجر، خواسته قانونی خود را به صورت رسمی ابلاغ کند. این اقدام، که بر پایه ماده ۱۵۶ قانون آیین دادرسی مدنی صورت می گیرد، گام نخست و مهمی در فرآیند قانونی تخلیه ملک محسوب می شود. اظهارنامه راهی برای اعلام رسمی اراده موجر و مطالبه حقوق قانونی وی پیش از مراجعه به مراجع قضایی است و می تواند مستند محکمی برای اقدامات بعدی تلقی شود.

تداوم سکونت مستاجر در ملک پس از اتمام قرارداد اجاره یا بروز تخلفات قراردادی، چالش های حقوقی متعددی را برای موجر ایجاد می کند. در چنین موقعیتی، آشنایی با رویه های قانونی و ابزارهای حقوقی موجود، از جمله نمونه اظهارنامه تخلیه مستاجر، برای پیگیری مؤثر و قانونی حق مالکیت ضروری است. اظهارنامه، نه تنها به عنوان یک هشدار جدی به مستاجر عمل می کند، بلکه مبنایی رسمی برای پیگیری های قضایی آتی فراهم می آورد. این سند، به موجب قانون، می تواند به عنوان شاهدی برای اثبات مطالبه موجر مورد استفاده قرار گیرد و مسیر حل و فصل اختلافات را هموار سازد.

اظهارنامه تخلیه مستاجر: مفهوم و کاربرد حقوقی

اظهارنامه تخلیه مستاجر یک سند حقوقی رسمی است که از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی به مستاجر ابلاغ می شود. این ابزار قانونی، به موجر این امکان را می دهد که به صورت رسمی و مستند، خواسته خود مبنی بر تخلیه ملک را به اطلاع مستاجر برساند و مهلتی را برای انجام این امر تعیین کند. هدف اصلی از ارسال اظهارنامه، ایجاد یک سند رسمی از مطالبه موجر است که می تواند در مراحل بعدی دعاوی حقوقی، به عنوان مدرکی معتبر مورد استناد قرار گیرد.

بر اساس ماده ۱۵۶ قانون آیین دادرسی مدنی، هر شخص می تواند قبل از تقدیم دادخواست، حق خود را به وسیله اظهارنامه از دیگری مطالبه نماید، مشروط بر اینکه موعد مطالبه رسیده باشد. همچنین، هر کس حق دارد اظهاراتی را که راجع به معاملات و تعهدات خود با دیگری است و بخواهد به طور رسمی به وی برساند، ضمن اظهارنامه به طرف ابلاغ نماید. این ماده قانونی، مبنای حقوقی اظهارنامه تخلیه ملک را فراهم می آورد و به آن اعتبار رسمی می بخشد.

کاربرد اصلی اظهارنامه در پرونده های تخلیه، فراهم آوردن فرصتی برای حل و فصل مسالمت آمیز اختلافات و پیشگیری از طرح دعوای قضایی است. با دریافت اظهارنامه، مستاجر از اراده جدی موجر برای تخلیه ملک مطلع می شود و ممکن است به دلیل فشارهای قانونی و پیامدهای احتمالی، به تخلیه ملک اقدام کند. علاوه بر این، اظهارنامه به عنوان یک سند اولیه و مهم، نشان دهنده حسن نیت موجر در اطلاع رسانی رسمی و پیگیری قانونی حقوق خود است و می تواند در صورت طرح دعوا، به عنوان دلیلی بر تخلف مستاجر و مطالبه قبلی موجر، مورد توجه دادگاه قرار گیرد.

مطابق با ماده ۱۵۶ قانون آیین دادرسی مدنی، ارسال اظهارنامه راهکاری رسمی برای مطالبه حقوق و اعلام اراده قانونی است که می تواند پیش زمینه بسیاری از دعاوی حقوقی، از جمله تخلیه ملک، باشد.

تمایز تخلیه ید و تخلیه ملک: بررسی دقیق مفاهیم

در ادبیات حقوقی، اصطلاحات تخلیه ید و تخلیه ملک هرچند در نگاه اول مشابه به نظر می رسند، اما تفاوت های ماهوی و کاربردی مهمی دارند که درک آن ها برای پیگیری صحیح دعاوی ملکی ضروری است.

تخلیه ید چیست؟

تخلیه ید به معنای خارج کردن متصرف غاصب از ملک است. این دعوا زمانی مطرح می شود که فردی بدون مجوز قانونی یا قراردادی، ملک دیگری را در تصرف خود داشته باشد. به عبارت دیگر، دعوای تخلیه ید مختص مواردی است که رابطه قراردادی معتبری بین مالک و متصرف وجود نداشته باشد و تصرف متصرف، غاصبانه تلقی شود. به عنوان مثال، اگر فردی بدون اجازه وارد ملکی شود و در آن سکونت کند، مالک می تواند با طرح دعوای تخلیه ید، خروج وی را از دادگاه درخواست نماید. در این نوع دعوا، بحث اجاره بها و سایر تعهدات ناشی از قرارداد اجاره مطرح نیست، بلکه صرفاً موضوع تصرف غیرمجاز و غاصبانه مورد بررسی قرار می گیرد.

تخلیه ملک چیست؟

در مقابل، تخلیه ملک (یا به تعبیری دیگر، تخلیه عین مستاجره) به دعوایی اطلاق می شود که در چارچوب روابط موجر و مستاجر و بر اساس قرارداد اجاره مطرح می گردد. این دعوا زمانی به کار می رود که بین موجر و مستاجر یک رابطه قراردادی اجاره برقرار باشد و موجر به دلیل اتمام مدت قرارداد، عدم پرداخت اجاره بها، تخلف از شروط قرارداد یا سایر موجبات قانونی، خواستار بازپس گیری ملک خود از مستاجر باشد. در دعوای تخلیه ملک، موجر باید وجود قرارداد اجاره و یکی از موجبات قانونی تخلیه را اثبات کند. اظهارنامه تخلیه نیز عموماً در بستر همین نوع رابطه، یعنی بین موجر و مستاجر، تنظیم و ارسال می گردد و به مستاجر اخطار می دهد که به تعهدات خود عمل کرده و ملک را تخلیه نماید.

بنابراین، تفاوت اصلی این دو دعوا در نوع رابطه حقوقی بین طرفین و ماهیت تصرف است. تخلیه ید مربوط به تصرف غاصبانه و بدون مجوز است، در حالی که تخلیه ملک ناظر بر پایان دادن به تصرف قانونی مستاجر بر اساس قرارداد اجاره است. موجر پس از ارسال نمونه اظهارنامه تخلیه مستاجر و عدم توجه مستاجر، در صورت وجود قرارداد اجاره، باید دعوای تخلیه ملک را در مراجع قضایی مطرح کند و نه تخلیه ید که عنوان حقوقی متفاوتی دارد.

موجبات قانونی تنظیم و ارسال اظهارنامه تخلیه مستاجر

ارسال اظهارنامه تخلیه مستاجر تنها در صورتی از اعتبار حقوقی لازم برخوردار است که مستند به یکی از موجبات قانونی باشد. موجر نمی تواند به صرف خواست شخصی خود و بدون دلیل موجه قانونی، اقدام به اخطار تخلیه به مستاجر نماید. در ادامه به مهم ترین شرایط و دلایلی که به موجر اجازه می دهد اظهارنامه تخلیه را برای مستاجر ارسال کند، اشاره می شود:

• پایان مدت قرارداد اجاره: این یکی از شایع ترین دلایل است. با اتمام مدت زمان قید شده در قرارداد اجاره، حتی اگر مستاجر تمایل به ادامه سکونت داشته باشد، موجر حق دارد تقاضای تخلیه کند. در صورت عدم تخلیه، ارسال اظهارنامه برای یادآوری پایان مدت و مطالبه تخلیه ضروری است.
• عدم پرداخت اجاره بها: اگر مستاجر در موعد مقرر، اجاره بها را پرداخت نکند، موجر می تواند پس از اخطارهای شفاهی و عدم حصول نتیجه، اقدام به ارسال اظهارنامه نماید. در این اظهارنامه باید به دفعات و مدت عدم پرداخت اجاره بها و مبلغ دقیق آن اشاره شود.
• تعدی و تفریط مستاجر در ملک مورد اجاره: تعدی به معنای تجاوز از حدود اذن مالک در استفاده از ملک و تفریط به معنای کوتاهی در نگهداری و محافظت از آن است. به عنوان مثال، تخریب بخشی از ملک، تغییرات اساسی بدون اجازه، یا عدم نگهداری صحیح از تأسیسات ملک می تواند موجبی برای تخلیه باشد.
• استفاده غیرمجاز یا تغییر کاربری/شغل: (خصوصاً در املاک تجاری) اگر مستاجر ملک را برخلاف آنچه در قرارداد اجاره تعیین شده است، مورد استفاده قرار دهد (مثلاً از ملک مسکونی برای مقاصد تجاری استفاده کند) یا در املاک تجاری، شغل خود را تغییر دهد بدون رضایت موجر، موجر حق دارد درخواست تخلیه کند.
• انتقال به غیر بدون اجازه موجر: اگر مستاجر، ملک مورد اجاره را بدون کسب اجازه کتبی از موجر، به شخص ثالثی اجاره دهد یا به هر نحوی به او واگذار کند، این عمل تخلف از قرارداد محسوب شده و موجر می تواند تقاضای تخلیه نماید.
• نیاز شخصی موجر به ملک: در برخی شرایط قانونی (به خصوص در قوانین مربوط به روابط موجر و مستاجر پیش از سال ۱۳۷۶)، اگر موجر به اثبات برساند که شخصاً برای سکونت یا کسب و کار خود به ملک نیاز مبرم دارد و ملک دیگری برای این منظور ندارد، می تواند تقاضای تخلیه کند. این موضوع دارای شرایط و ضوابط خاص قانونی است که باید رعایت شود.
• نیاز به تخریب و نوسازی ملک: اگر ملک فرسوده باشد و نیاز به تخریب و بازسازی اساسی داشته باشد به طوری که تعمیرات جزئی کافی نباشد، موجر می تواند با رعایت تشریفات قانونی و پرداخت حق کسب و پیشه یا سرقفلی (در صورت تعلق) اقدام به تخلیه ملک نماید.

ذکر دقیق دلیل و استناد قانونی مربوطه در اظهارنامه تخلیه مستاجر، اهمیت بسزایی دارد و به آن وجاهت حقوقی می بخشد. بدون وجود یکی از این موجبات قانونی، اظهارنامه ممکن است فاقد اثر لازم باشد و در مراجع قضایی مورد پذیرش قرار نگیرد.

راهنمای گام به گام تنظیم و ارسال اظهارنامه تخلیه

فرآیند تنظیم و ارسال اظهارنامه تخلیه مستاجر شامل مراحل مشخصی است که رعایت دقیق آن ها برای اعتبار قانونی اظهارنامه و پیشبرد موفقیت آمیز روند تخلیه ضروری است. این مراحل به شرح زیر می باشند:

مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی

اولین گام عملی برای ارسال اظهارنامه، مراجعه به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی است. پیش از مراجعه، موجر باید از داشتن حساب کاربری سامانه ثنا اطمینان حاصل کند. اگر قبلاً در سامانه ثنا ثبت نام نکرده اید، باید با در دست داشتن مدارک هویتی (کارت ملی و شناسنامه) به یکی از این دفاتر مراجعه و نسبت به ثبت نام و دریافت کد ثنا اقدام نمایید. شماره ثنا برای تمامی مراحل بعدی در فرآیند قضایی ضروری است.

پس از ورود به دفتر خدمات قضایی، شما می توانید متن اظهارنامه خود را که قبلاً آماده کرده اید، به متصدی ارائه دهید. متصدی دفتر اظهارنامه را در سیستم قضایی ثبت کرده و آن را از طریق سامانه ثنا برای مستاجر ارسال می کند. لازم به ذکر است که می توانید از طریق سامانه نوبت دهی دفاتر خدمات قضایی، از قبل برای مراجعه خود نوبت رزرو کنید تا از اتلاف وقت جلوگیری شود.

مدارک ضروری برای اظهارنامه تخلیه

برای تنظیم و ارسال نمونه اظهارنامه تخلیه مستاجر، ارائه مدارک زیر به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی الزامی است:

• اصل و کپی قرارداد اجاره: قرارداد اجاره، ستون فقرات اظهارنامه است و باید به طور کامل و دقیق ارائه شود.
• مدارک هویتی موجر: اصل و کپی شناسنامه و کارت ملی موجر (و وکیل در صورت وجود).
• مشخصات دقیق مستاجر: نام و نام خانوادگی، کد ملی، آدرس دقیق محل سکونت فعلی یا محل کار مستاجر برای ابلاغ صحیح اظهارنامه.
• آدرس و پلاک ثبتی ملک: آدرس دقیق و کامل ملک مورد اجاره به همراه پلاک ثبتی آن (در صورت امکان) جهت شناسایی دقیق ملک.

هزینه های مرتبط با اظهارنامه

تنظیم و ارسال اظهارنامه مستلزم پرداخت هزینه های دادرسی است که بر اساس تعرفه خدمات قضایی تعیین می شود. این هزینه در مقایسه با هزینه های طرح دادخواست، معمولاً کمتر است. میزان دقیق هزینه را می توان از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی یا سایت های مرتبط استعلام کرد.

پس از تکمیل فرآیند و پرداخت هزینه ها، اظهارنامه به صورت الکترونیکی از طریق سامانه ثنا برای مستاجر ارسال و ابلاغ می گردد. تاریخ ابلاغ اظهارنامه بسیار مهم است، زیرا مهلت تعیین شده برای مستاجر از همین تاریخ آغاز می شود.

نکات کلیدی برای تنظیم یک اظهارنامه تخلیه اثربخش

تنظیم دقیق و اثربخش اظهارنامه تخلیه مستاجر می تواند تأثیر بسزایی در تسریع روند تخلیه و جلوگیری از پیچیدگی های آتی داشته باشد. رعایت نکات زیر در نگارش اظهارنامه ضروری است:

1. دقت در اطلاعات هویتی و ملکی: تمامی مشخصات موجر و مستاجر (نام، نام خانوادگی، کد ملی) و اطلاعات مربوط به ملک مورد اجاره (آدرس دقیق، پلاک ثبتی) باید به صورت کامل و بدون اشتباه ذکر شود. هرگونه خطا در این اطلاعات می تواند منجر به عدم ابلاغ صحیح اظهارنامه یا ایجاد اشکال در مراحل بعدی شود.
2. استناد حقوقی صریح: در متن اظهارنامه باید به صراحت به ماده ۱۵۶ قانون آیین دادرسی مدنی به عنوان مبنای قانونی ارسال اظهارنامه اشاره شود. همچنین، دلیل قانونی تخلیه (مانند انقضای مدت، عدم پرداخت اجاره بها و…) باید با استناد به مواد قانونی مرتبط (مثلاً مواد ۴۹۴ یا ۵۱۵ قانون مدنی یا مواد مربوط به قانون روابط موجر و مستاجر سال ۱۳۷۶) ذکر گردد.
3. اشاره به مفاد قرارداد اجاره: بندها و تعهدات نقض شده از سوی مستاجر در قرارداد اجاره، باید به وضوح در اظهارنامه قید شود. این امر به مستاجر یادآوری می کند که چه بخشی از توافقات را زیر پا گذاشته است. به عنوان مثال، اگر مستاجر اجاره بها را پرداخت نکرده، باید به بند مربوط به مبلغ و موعد پرداخت اجاره در قرارداد اشاره شود.
4. تعیین مهلت معقول برای تخلیه: در اظهارنامه باید یک مهلت مشخص و معقول (مانلاً ۷ تا ۱۵ روز) برای تخلیه ملک و تسویه حساب تعیین شود. این مهلت به مستاجر فرصت می دهد تا اقدامات لازم را برای تخلیه و پرداخت بدهی ها انجام دهد. تعیین مهلتی بسیار کوتاه یا بسیار بلند، می تواند اثرگذاری اظهارنامه را کاهش دهد.
5. مطالبات مالی دقیق: هرگونه مطالبه مالی از جمله اجاره بهای معوقه، هزینه های قبوض (آب، برق، گاز، تلفن) و شارژ ساختمان (در صورت وجود) باید با ذکر مبلغ دقیق و دوره زمانی مربوطه در اظهارنامه قید شود. این کار به شفافیت موضوع کمک کرده و مستاجر را از میزان دقیق بدهی هایش مطلع می سازد.
6. اخطار اقدامات قانونی آتی: باید به صراحت تاکید شود که در صورت عدم رعایت مفاد اظهارنامه و عدم تخلیه ملک در مهلت مقرر، موجر مجبور به پیگیری قضایی موضوع و طرح دعوای تخلیه و مطالبه خسارات قانونی خواهد شد. این اخطار، جنبه بازدارندگی داشته و مستاجر را به انجام تعهداتش ترغیب می کند.
7. زبان و لحن رسمی و حقوقی: متن اظهارنامه باید با زبانی رسمی، حقوقی و بدون هرگونه توهین یا حاشیه پردازی نگارش شود. استفاده از ادبیات محترمانه و در عین حال قاطع، نشان دهنده جدیت موجر در پیگیری حقوق خود است. از بکارگیری کلمات عامیانه یا جملات احساسی پرهیز کنید.
8. امضاء و تاریخ: اطمینان حاصل کنید که بخش های مربوط به امضاء موجر (یا وکیل وی) و تاریخ تنظیم اظهارنامه به درستی تکمیل شده است. این جزئیات، به اظهارنامه رسمیت و سندیت می بخشند.

با رعایت این نکات، نمونه اظهارنامه تخلیه مستاجر می تواند به ابزاری قدرتمند و مؤثر در فرآیند بازپس گیری ملک تبدیل شود و از بروز اختلافات طولانی مدت قضایی جلوگیری کند.

نمونه های کاربردی اظهارنامه تخلیه مستاجر

در این بخش، چندین نمونه اظهارنامه تخلیه مستاجر برای شرایط مختلف ارائه می شود. این نمونه ها به شما کمک می کنند تا ساختار کلی و محتوای لازم برای تنظیم اظهارنامه خود را درک کنید. لازم به ذکر است که برای هر مورد، باید اطلاعات شخصی و جزئیات مربوط به قرارداد و ملک را جایگزین کنید و در صورت نیاز، از مشاوره حقوقی تخصصی بهره ببرید.

نمونه ۱: اظهارنامه تخلیه به دلیل انقضاء مدت قرارداد

این نمونه برای زمانی است که قرارداد اجاره به پایان رسیده و مستاجر از تخلیه ملک خودداری می کند. در این حالت، مطالبه اجاره بهای معوقه پس از انقضاء نیز می تواند مطرح شود.

به نام خدا

برگ اظهارنامه

مشخصات و اقامتگاه اظهارکننده (موجر): [نام و نام خانوادگی، کد ملی، آدرس کامل، شماره تماس]

موضوع اظهارنامه: تخلیه ملک مسکونی/تجاری به دلیل انقضاء مدت قرارداد اجاره و مطالبه اجاره بهای معوقه

مشخصات و اقامتگاه مخاطب (مستاجر): [نام و نام خانوادگی، کد ملی، آدرس کامل، شماره تماس]

خلاصه اظهارات:

مخاطب محترم،

با سلام و احترام،

همانطور که مستحضرید، طی قرارداد اجاره عادی/رسمی شماره [شماره قرارداد اجاره] مورخ [تاریخ انعقاد قرارداد] یک دستگاه [نوع ملک، مثلاً: آپارتمان مسکونی] به مساحت [متراژ] متر مربع، دارای پلاک ثبتی شماره [پلاک ثبتی] و به نشانی [آدرس کامل ملک] را به شما اجاره داده بودم. مدت اجاره نامه طبق قرارداد در تاریخ [تاریخ انقضاء قرارداد] به پایان رسیده است و شما می بایست در تاریخ مذکور ملک موصوف را تخلیه می کردید.

متأسفانه، علی رغم انقضای مدت اجاره، شما تاکنون از تخلیه و تحویل ملک خودداری نموده اید. همچنین، از تاریخ انقضاء قرارداد تا تاریخ [تاریخ حال]، از پرداخت اجاره بهای ماهیانه به مبلغ [مبلغ اجاره بها] ریال امتناع ورزیده اید که مجموعاً مبلغ [مجموع اجاره بهای معوقه] ریال اجاره بهای معوقه به اینجانب بدهکار می باشید.

لذا، به موجب این اظهارنامه رسمی و مطابق با ماده ۱۵۶ قانون آیین دادرسی مدنی، به شما اخطار می گردد که ظرف مدت [مثلاً: ۱۰ روز] از تاریخ ابلاغ این اظهارنامه، نسبت به تخلیه کامل و تحویل ملک مورد اجاره اقدام نموده و کلیه بدهی های مربوط به اجاره بهای معوقه و هزینه های مصرفی (آب، برق، گاز، تلفن و شارژ) را تسویه نمایید. در غیر این صورت، اینجانب ناگزیر به طرح دعوای حقوقی تخلیه و مطالبه کلیه خسارات وارده، اعم از اجاره بهای معوقه، اجرت المثل ایام تصرف پس از انقضاء قرارداد و خسارات دادرسی از طریق مراجع قضایی خواهم بود.

با تشکر،

نام و نام خانوادگی موجر: [نام و نام خانوادگی]

امضاء: [امضاء]

تاریخ: [تاریخ]

نمونه ۲: اظهارنامه تخلیه به دلیل عدم پرداخت اجاره بها

این نمونه زمانی کاربرد دارد که مستاجر در طول مدت قرارداد، اجاره بها را به موقع پرداخت نمی کند و موجر قصد دارد به همین دلیل، قرارداد را فسخ کرده و درخواست تخلیه نماید.

خلاصه اظهارات:

مخاطب محترم،

با سلام و احترام،

احتراماً، به موجب قرارداد اجاره عادی/رسمی شماره [شماره قرارداد اجاره] مورخ [تاریخ انعقاد قرارداد] یک دستگاه [نوع ملک] به نشانی [آدرس کامل ملک] را به شما اجاره داده ام. طبق بند [شماره بند مربوط به اجاره بها] قرارداد، مبلغ [مبلغ اجاره بها] ریال به عنوان اجاره بهای ماهیانه تعیین و موعد پرداخت آن ابتدای هر ماه مقرر شده است.

متأسفانه، شما از پرداخت اجاره بهای مربوط به ماه های [ذکر ماه های معوقه] به مبلغ مجموع [مبلغ دقیق بدهی] ریال خودداری نموده اید، که این امر نقض صریح مفاد قرارداد و موجب حق فسخ برای اینجانب می باشد.

لذا، بدین وسیله به شما اخطار می گردد که ظرف مدت [مثلاً: ۷ روز] از تاریخ ابلاغ این اظهارنامه، نسبت به پرداخت کلیه اجاره بهای معوقه و تسویه حساب کامل اقدام نمایید. در غیر این صورت، اینجانب ضمن فسخ قرارداد اجاره به دلیل تخلف شما، نسبت به طرح دعوای حقوقی برای تخلیه ملک و مطالبه کلیه اجاره بها و خسارات قانونی از طریق مراجع قضایی اقدام خواهم نمود.

با تشکر،

نام و نام خانوادگی موجر: [نام و نام خانوادگی]

امضاء: [امضاء]

تاریخ: [تاریخ]

نمونه ۳: اظهارنامه تخلیه به دلیل نیاز شخصی موجر

در مواردی که قوانین مربوط به اجاره شامل حال قانون سال ۵۶ باشند، نیاز شخصی موجر به ملک می تواند موجبی برای تخلیه باشد، البته با شرایط خاص و اثبات ضرورت. (در قراردادهای بعد از سال ۷۶ این دلیل کاربرد ندارد مگر با رضایت طرفین).

خلاصه اظهارات:

مخاطب محترم،

با سلام و احترام،

احتراماً، به موجب قرارداد اجاره مورخ [تاریخ انعقاد قرارداد] یک واحد [نوع ملک] به نشانی [آدرس کامل ملک] را به شما اجاره داده ام. اکنون، با توجه به شرایط بوجود آمده و [شرح مختصر دلیل نیاز، مثلاً: بازنشستگی و نیاز به بازگشت به شهر محل ملک، یا ازدواج فرزند و نیاز به مسکن برای او]، اینجانب/فرزند اینجانب نیاز مبرم و شخصی به ملک مورد اجاره برای سکونت/کسب و کار دارد. لازم به ذکر است که اینجانب ملک دیگری جهت سکونت/کسب و کار خود ندارم.

با در نظر گرفتن این نیاز حیاتی، بدین وسیله به شما اخطار می گردد که حداکثر ظرف مدت [مثلاً: یک ماه] از تاریخ ابلاغ این اظهارنامه، نسبت به تخلیه کامل و تحویل ملک اقدام نمایید. در صورت عدم تخلیه در مهلت مقرر، اینجانب چاره ای جز طرح دعوای حقوقی در مراجع قضایی و پیگیری قضایی جهت تخلیه ملک نخواهم داشت و کلیه خسارات ناشی از تأخیر در تخلیه نیز بر عهده شما خواهد بود.

با تشکر،

نام و نام خانوادگی موجر: [نام و نام خانوادگی]

امضاء: [امضاء]

تاریخ: [تاریخ]

نمونه ۴: اظهارنامه تخلیه به دلیل تعدی و تفریط یا تغییر کاربری/شغل

این نمونه برای مواردی است که مستاجر از ملک به نحو غیرمجاز استفاده کرده یا به آن آسیب رسانده است.

خلاصه اظهارات:

مخاطب محترم،

با سلام و احترام،

احتراماً، به موجب قرارداد اجاره مورخ [تاریخ انعقاد قرارداد] یک واحد [نوع ملک] به نشانی [آدرس کامل ملک] را به شما اجاره داده ام. طبق بند [شماره بند مربوطه] قرارداد، مستاجر موظف به [تعهدات نقض شده، مثلاً: عدم تغییر کاربری/شغل، نگهداری از ملک، عدم ایجاد خسارت] بوده است. متأسفانه، شما بر خلاف مفاد قرارداد، اقدام به [شرح تخلف، مثلاً: تغییر کاربری از مسکونی به اداری، یا ایجاد خسارت به سقف/دیوار، یا اجاره به غیر] نموده اید.

لذا، با توجه به تخلفات صورت گرفته که موجب نقض فاحش قرارداد اجاره می باشد، اینجانب قرارداد اجاره را فسخ نموده و به موجب این اظهارنامه رسمی به شما اخطار می گردد که ظرف مدت [مثلاً: ۱۵ روز] از تاریخ ابلاغ، نسبت به تخلیه کامل و تحویل ملک مورد اجاره به صورت سالم و مطابق با شرایط اولیه اقدام نمایید. در غیر این صورت، اینجانب جهت تخلیه ملک، مطالبه اجرت المثل ایام تصرف، جبران خسارات وارده به ملک و سایر هزینه های قانونی، از طریق مراجع قضایی اقدام خواهم نمود.

با تشکر،

نام و نام خانوادگی موجر: [نام و نام خانوادگی]

امضاء: [امضاء]

تاریخ: [تاریخ]

نمونه ۵: اظهارنامه تخلیه به دلیل انتقال به غیر بدون اجازه موجر

اگر مستاجر بدون کسب اجازه از موجر، ملک را به شخص دیگری واگذار کرده باشد، این اظهارنامه می تواند ارسال شود.

خلاصه اظهارات:

مخاطب محترم،

با سلام و احترام،

احتراماً، به موجب قرارداد اجاره مورخ [تاریخ انعقاد قرارداد] یک واحد [نوع ملک] به نشانی [آدرس کامل ملک] را به شما اجاره داده ام. طبق بند [شماره بند مربوطه] قرارداد، شما مجاز به انتقال مورد اجاره به غیر یا اجاره دادن آن به اشخاص ثالث، بدون کسب رضایت کتبی اینجانب نبوده اید.

متأسفانه، اطلاع حاصل شده که شما ملک مورد اجاره را بدون اجازه کتبی اینجانب، به آقای/خانم [نام شخص ثالث] منتقل نموده اید/اجاره داده اید. این اقدام تخلف صریح از مفاد قرارداد اجاره و موجبی برای فسخ آن از سوی اینجانب می باشد.

لذا، بدین وسیله، اینجانب قرارداد اجاره را فسخ اعلام نموده و به شما اخطار می گردد که ظرف مدت [مثلاً: ۱۰ روز] از تاریخ ابلاغ این اظهارنامه، نسبت به تخلیه کامل و تحویل ملک مورد اجاره اقدام نمایید. در غیر این صورت، اقدامات قانونی لازم جهت تخلیه ملک، مطالبه اجرت المثل ایام تصرف غیرمجاز و سایر خسارات قانونی از طریق مراجع قضایی به عمل خواهد آمد.

با تشکر،

نام و نام خانوادگی موجر: [نام و نام خانوادگی]

امضاء: [امضاء]

تاریخ: [تاریخ]

نمونه ۶: اظهارنامه تخلیه ترکیبی (انقضا مدت و عدم پرداخت اجاره)

این نمونه زمانی کاربرد دارد که هم مدت قرارداد به پایان رسیده و هم مستاجر بدهی اجاره دارد.

خلاصه اظهارات:

مخاطب محترم،

با سلام و احترام،

احتراماً، به موجب قرارداد اجاره مورخ [تاریخ انعقاد قرارداد] یک دستگاه [نوع ملک] به نشانی [آدرس کامل ملک] را به شما اجاره داده ام. مدت اجاره نامه در تاریخ [تاریخ انقضاء قرارداد] به پایان رسیده است و شما می بایست در تاریخ مذکور ملک را تخلیه می کردید.

علاوه بر عدم تخلیه ملک پس از انقضاء مدت قرارداد، شما از پرداخت اجاره بهای مربوط به ماه های [ذکر ماه های معوقه] به مبلغ مجموع [مبلغ دقیق بدهی] ریال نیز خودداری نموده اید. این دو تخلف، موجبات قانونی کافی را برای طرح دعوای تخلیه و مطالبه حقوق اینجانب فراهم آورده است.

لذا، به موجب این اظهارنامه رسمی، به شما اخطار می گردد که حداکثر ظرف مدت [مثلاً: ۱۵ روز] از تاریخ ابلاغ، نسبت به تخلیه کامل و تحویل ملک مورد اجاره و همچنین تسویه کلیه اجاره بها و هزینه های معوقه (قبوض و شارژ) اقدام نمایید. در غیر این صورت، اینجانب بدون اخطار مجدد، از طریق مراجع قضایی اقدام به طرح دعوای تخلیه و مطالبه کلیه خسارات وارده، از جمله اجرت المثل ایام تصرف پس از انقضاء و هزینه های دادرسی، خواهم نمود و مبلغ ودیعه شما نیز تا زمان تسویه کامل بدهی ها، بلوکه خواهد شد.

با تشکر،

نام و نام خانوادگی موجر: [نام و نام خانوادگی]

امضاء: [امضاء]

تاریخ: [تاریخ]

پیگیری های حقوقی پس از ارسال اظهارنامه تخلیه

ارسال اظهارنامه تخلیه مستاجر یک گام اولیه و بسیار مهم در فرآیند قانونی بازپس گیری ملک است، اما معمولاً پایان کار نیست. در صورت بی توجهی مستاجر به مفاد اظهارنامه، موجر باید مراحل بعدی را از طریق مراجع قضایی دنبال کند. این پیگیری ها شامل موارد زیر است:

ثبت دادخواست تخلیه و مراجع صالح

چنانچه مستاجر پس از دریافت اظهارنامه و انقضای مهلت تعیین شده، نسبت به تخلیه ملک اقدام نکند، موجر باید با ثبت دادخواست تخلیه، به صورت رسمی دعوای خود را در مراجع قضایی آغاز کند. مراجع صالح رسیدگی به این دعاوی بسته به نوع ملک و شرایط قرارداد متفاوت است:

• شورای حل اختلاف: برای املاک مسکونی و تجاری فاقد سرقفلی یا حق کسب و پیشه، شورای حل اختلاف محل وقوع ملک صلاحیت رسیدگی دارد. رسیدگی در شوراها معمولاً با سرعت بیشتری انجام می شود.
• دادگاه عمومی حقوقی: برای املاک تجاری دارای سرقفلی یا حق کسب و پیشه و همچنین در مواردی که پرونده پیچیدگی های خاص حقوقی داشته باشد، دادگاه عمومی حقوقی صالح به رسیدگی است.

هزینه دادرسی برای دعوای تخلیه ملک مسکونی، معمولاً در دسته دعاوی غیرمالی اعتباری قرار می گیرد و مبلغ ثابتی دارد (حدود ۱۵۰ هزار تومان در زمان نگارش این مقاله). این دعاوی در دادگاه و شوراها معمولاً خارج از نوبت و بدون تشریفات دادرسی طولانی رسیدگی می شوند.

دستور تخلیه فوری: شرایط و ضوابط

در برخی شرایط، موجر می تواند درخواست دستور تخلیه فوری نماید که در این صورت، روند تخلیه به مراتب سریع تر انجام می شود. شرایط دریافت دستور تخلیه فوری عبارتند از:

• وجود قرارداد اجاره کتبی.
• امضای قرارداد توسط دو نفر شاهد.
• گذشتن مدت قرارداد اجاره.

در صورت احراز این شرایط، مرجع قضایی (غالباً شورای حل اختلاف) می تواند ظرف یک هفته پس از تقدیم درخواست، دستور تخلیه فوری را صادر کند. این دستور، بدون نیاز به رسیدگی طولانی و صدور حکم قطعی، قابلیت اجرا دارد.

اجرای حکم تخلیه و نقش مراجع انتظامی

پس از صدور حکم یا دستور تخلیه و ابلاغ آن به مستاجر، در صورتی که وی همچنان از تخلیه ملک خودداری کند، موجر می تواند درخواست اجرای حکم را از مرجع صادرکننده آن (دادگاه یا شورا) بنماید. واحد اجرای احکام، از طریق کلانتری و نیروی انتظامی محل، اقدام به اجرای دستور قضایی می کند. مأمورین انتظامی موظف به اجرای دستور تخلیه هستند و مقاومت مستاجر در این خصوص، تأثیری در روند اجرا نخواهد داشت.

تعیین تکلیف ودیعه (رهن) مستاجر

یکی از دغدغه های اصلی مستاجران و موجران در زمان تخلیه، وضعیت ودیعه (مبلغ رهن) است. موجر موظف است پس از کسر بدهی های احتمالی مستاجر (مانند اجاره بهای معوقه، هزینه های قبوض، خسارات وارده به ملک)، باقی مانده ودیعه را به مستاجر بازپرداخت کند. در صورتی که مستاجر بدهی داشته باشد و از پرداخت آن امتناع کند، موجر می تواند مبلغ بدهی را از ودیعه کسر کرده و مابقی را مسترد نماید. در مواردی که موجر قصد مطالبه خسارات یا اجرت المثل ایام تصرف را داشته باشد، می تواند مبلغ ودیعه را تا تعیین تکلیف نهایی از طریق مراجع قضایی، در حساب دادگستری یا صندوق ثبت تودیع کند.

امکان توقف دستور تخلیه

توقف دستور تخلیه، به خصوص در مورد دستورهای صادره از شورای حل اختلاف، در شرایطی امکان پذیر است. اگر شخصی مدعی باشد که دستور صادره خلاف قانون است یا ایرادات جدی حقوقی دارد، می تواند با توجه به مواد ۹ و ۲۷ قانون شوراهای حل اختلاف، نسبت به آن تجدیدنظرخواهی کرده و درخواست توقف اجرا را بنماید. دادگاه تجدیدنظر، پس از بررسی دلایل ارائه شده، در صورت تشخیص موجه بودن درخواست، می تواند دستور توقف موقت اجرای تخلیه را صادر کند.

رعایت دقیق این مراحل و آگاهی از جزئیات قانونی هر گام، برای موجری که قصد تخلیه ملک خود را دارد، ضروری است. پیچیدگی های حقوقی این فرآیند، لزوم بهره گیری از مشاوره حقوقی تخصصی را بیش از پیش نمایان می سازد.

نتیجه گیری و مشاوره تخصصی

فرآیند تخلیه مستاجر، به ویژه در شرایطی که مستاجر از تخلیه ملک خودداری می کند، می تواند پیچیدگی های حقوقی فراوانی داشته باشد. تنظیم و ارسال نمونه اظهارنامه تخلیه مستاجر، به عنوان اولین گام رسمی و قانونی، از اهمیت حیاتی برخوردار است. این سند نه تنها به مستاجر اخطار رسمی می دهد، بلکه می تواند به عنوان مستندی قوی در مراحل بعدی دعاوی قضایی مورد استفاده قرار گیرد. دقت در نگارش اظهارنامه، شامل ذکر صحیح اطلاعات، استناد به مواد قانونی، تعیین مهلت معقول و شفافیت در مطالبات مالی، ضامن اثربخشی آن است.

با این حال، با توجه به تنوع قوانین و مقررات مربوط به روابط موجر و مستاجر، و نیز شرایط خاص هر پرونده، احتمال بروز اشتباهات حقوقی در صورت عدم آگاهی کافی وجود دارد. هرگونه اشتباه در تنظیم اظهارنامه یا پیگیری مراحل بعدی، می تواند به تأخیر در روند تخلیه و تحمیل هزینه های اضافی منجر شود. از این رو، تاکید می شود که برای اطمینان از صحت و درستی تمامی اقدامات حقوقی، از مشاوره و خدمات تخصصی وکلای با تجربه در امور ملکی بهره مند شوید. یک وکیل متخصص می تواند با بررسی دقیق قرارداد اجاره و شرایط موجود، بهترین راهکار قانونی را پیشنهاد داده و در تمامی مراحل، از تنظیم اظهارنامه تا طرح دادخواست و اجرای حکم تخلیه، شما را یاری رساند.

برای دریافت مشاوره حقوقی تخصصی در زمینه تخلیه مستاجر و تنظیم اظهارنامه اختصاصی متناسب با شرایط پرونده شما، همین حالا با کارشناسان حقوقی ما تماس بگیرید. وکلای ما آماده ارائه خدمات حقوقی جامع و وکالت در پرونده های تخلیه هستند تا با اطمینان خاطر، حقوق قانونی خود را پیگیری نمایید.