فرصت ها و چالش های بازار سرمایه 1403

مدرس دانشگاه در گفت وگو با سفیر افلاک مطرح کرد؛

تحلیلگر مالی با نگاهی به بازار سرمایه در سالی که گذشت، گفت: حیف از فضای ارزنده بازار سرمایه ایران که چاره ای اساسی تاکنون برای آن اندیشیده نشده و هر تصمیمی اگر عاملی را موقت درست کرد، عامل اساسی دیگری را خراب کرده است. به امید ارایه روند بازاری در سال جدید که با عرضه و تقاضا و بدون دخالت عامل خارجی، شفاف و متعادل، به حرکت واقعی خود ادامه خواهد داد.

هلن عصمت پناه، مدرس دانشگاه و تحلیلگر مالی با نگاهی به بازار سرمایه در سالی که گذشت، به ارزیابی روند آن در سال جدید پرداخت و در گفت وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری علم و فناوری سفیر افلاک اظهار کرد: شروع 1402 شاهد صعود بی وقفه بازار سهام بودیم که به ناگه شاخص بورس از اواسط اردیبهشت ماه روند معکوس به خود گرفت. رشد مستمر و تند قیمت ها در کوتاه مدت اشتباه محض بود چرا که اگر روند بازار به دور از فضای دستوری بر اساس عرف خود یعنی عرضه و تقاضا حرکت کند، روندی متعادل، آرام و شفاف را در بر خواهد گرفت اما متاسفانه شیب تند رشد بازار که نیاز به اصلاح قیمتی و زمانی داشت، با فشار ورود پول به بازار اجازه اصلاح پیدا نمی کرد.

وی ادامه داد: نتیجه این روند تند، اواسط اردیبهشت ماه، روند اصلاح سنگین بازار را در بر داشت که تداوم رکود آن همچنان اثراتش باقی مانده است.

 تصمیمات سیاستگذار برای ایجاد اصلاح در بازار سرمایه

عصمت پناه گفت: تصمیمات سیاستگذار برای ایجاد این اصلاح، مهمترین عامل اتفاق نرخ خوراک پتروشیمی ها بود که بسیار به سهامداران ضربه زد و تا به امروز هیچ نهادی در این خصوص پاسخگو نبوده و در کنار آن خبر تصمیم سیاستگذار جهت کنترل نرخ ارز و تورم و به دنبال آن خروج پول ها از صندوق ها و افت حد اعتباری کارگزاری ها و … یک به یک نمایان شد و بازاری که از دید تحلیلگران قرار بود 1402 رو به رشد همگام با تورم داشته باشد، ضربه سنگین دیگری به اعتماد تدریجی شکل گرفته در سهامداران پس از دوران سخت 3 سال گذشته وارد کرد که همچنان اثراتش ماندگار است. در این شرایط سرمایه گذاران برای جبران ضررهایشان از فضای بلندمدت سرمایه گذاری به فضای میان مدت و به خصوص کوتاه مدت روی آوردند، مخصوصا نوسان گیری، اتفاقات بنیادی بازار، گزارشات خوب شرکت ها و … عملا کم رنگ شد.

این کارشناس بازارهای مالی افزود: اخباری هم که در این میان منتشر می شد به فضای نوسان بازار بیشتر دامن می زد چرا که این اخبار یا شایعه ای بیش نبود، یا تکذیب می شد، یا اثراتش کوتاه مدت بود و یا ریسک های سیستماتیک و تنش های منطقه ای و … را شامل می شد اما خبر تجدید ارزیابی کمی توانست در میانه راه به بازار توانی دوباره بدهد که آن هم در همه صنایع و شرکت ها اثراتش یکسان نبود.

اثرات مخرب بلندمدت انتشار اوراق گواهی سپرده ها با نرخ 30 درصد

وی ادامه داد: خبر مهم دیگر در خصوص فرمول پتروپالایشی ها، مجدد استرس را در بازار دو چندان کرد و بعد از آن هم درگیر خبر انتشار اوراق گواهی سپرده ها با نرخ 30٪ بودیم که به نوبه خود فقط اثرات کوتاه مدت و موقت همانند مرهم داشت ولی اثرات مخرب بلندمدتش چون جا به جایی سپرده با نرخ بالاتر، تشدید ناترازی بانک ها، تشدید انتظارات تورمی و … مجدد به بازار لطمه زد یعنی اگر به هدف کنترل نرخ ارز و تورم و همچنین جذب و جمع آوری نقدینگی اجرا شد، هیچکدام از اهداف عملی نشد و تامین مالی اثربخشی هم برای بنگاه ها انجام نگرفت فقط ضربه به تولید و صنایع را به دنبال داشت. بر این اساس باید پذیرفت سیاستگذار بازیگر اصلی این بازار است و تاکنون نشان داده تمایلی به حمایت از بورس ندارد. از طرفی بحث کسری بودجه را باید بسیار جدی گرفت و نکته خطرناک تر، رشد تورم، کاهش ریال و اثرات وحشتناک آن بر تولید و صنایع است.

چشم اندازی برای بورس در سال 1403

عصمت پناه در پاسخ به این پرسش که چه چشم اندازی برای بورس در سال 1403 متصور هستید، توضیح داد: سال 1403 بازار سهام در صورتی می تواند جان دوباره بگیرد که اولا روند متغیر نرخ ارز بتواند موثر واقع شود، ثانیا مهمتر از همه بالای 70٪ شرکت های فعال در بازار سرمایه، تولیدی هستند که تاکنون نه تنها حمایتی از دولت نشدند بلکه هر تصمیمی که گرفته شده ضربه خالص به آنها بوده، ثالثا تا زمانی که فکر اساسی در راستای موضوع کسری بودجه نشود باز هم به دنبال آن، صنایع با تصمیمات اشتباه لطمه می بینند و رابعا تورم بازدهی به شرکت ها القا نمیکند و فقط در بهترین حالت آنها را در حاشیه سود ایمنی یا نقطه سربه سر نگه می دارد که این جالب نیست.

آسیب های ناشی از اشتباه سیاستگذاران بورس 

این مدرس دانشگاه و تحلیلگر مالی درمورد فرصت ها و چالش های بازار سرمایه در 1403، گفت: بازار سرمایه ایران بسیار ارزنده است، باتوجه به نسبت های ارزش بازار گذشته نگر و آینده نگر و قیاس آنها و همچنین مناطق ارزنده و ارزان قیمت غالب سهام پر پتانسیل، متوجه می شویم که کف های تاریخی شکسته شده و نهایت ارزندگی در این شرکت ها دیده می شود، همچنین بررسی صورت های عملکرد، وضعیت و جریان وجه نقد و گزارشات ماهانه شرکت ها، حاکی از این است با تمام فشار و آسیب های ناشی از دخالت، تصمیمات خلق الساعه و گاها اشتباه سیاستگذار باز هم برخی تولیدی ها و صنایع، محکم و استوار به ارایه گزارشات مطلوب می پردازند.

وی افزود: بنابراین حیف از فضای ارزنده بازار سرمایه ایران که آینه تمام نمای اقتصادی است والبته بیمار! و چاره ای اساسی هم تاکنون برای آن اندیشیده نشده و هر تصمیمی هم تا به امروز گرفته شده، اگر عاملی را موقت درست کرده، عامل اساسی دیگری را خراب کرده است. به امید ارایه روند بازاری در سال جدید که با عرضه و تقاضا و بدون دخالت عامل خارجی، شفاف و متعادل، به حرکت واقعی خود ادامه خواهد داد.